گیربکس از مهمترین اجزای قوای محرکه خودرو است و برای کارکرد صحیح به دمای مناسب نیاز دارد. در صورتی که دمای این بخش از خودرو بیش از حد افزایش یابد، بر عملکرد آن تاثیر منفی گذاشته شده و سبب افزایش هزینههای تعمیرات میشود. حتی در بسیاری از موارد راننده ناگزیر به تعویض گیربکس میشود. حال بهتر است ببینیم دمای ایدهآل گیربکس ماشین چقدر است و چگونه میتوان از افزایش دمای آن جلوگیری کرد.
اهمیت پیشگیری از افزایش دمای گیربکس
گیربکس خودرو به دلایل متعددی دچار آسیب و خرابی میشود. با این حال بیشترین دلیل خرابی آن به گرمای بیش از حد مربوط است. روغن گیربکس یا واسکازین به خنک نگهداشتن دندهها کمک میکند. در صورتی که این روغن به طور مرتب تعویض نشود، دمای گیربکس از حد معین افزایش پیدا میکند. این موضوع با فرسودگی و در نهایت شکستگی چرخ دندهها همراه است و هزینههای زیادی را به راننده تحمیل میکند. برای همین با حفظ دمای مطلوب گیربکس به افزایش طول عمر قطعات کمک شایانی میشود.
دمای ایدهآل گیربکس ماشین
دمای ایدهآل گیربکس ماشین بین 80 الی 105 درجه سانتیگراد عنوان شده است. روغن گیربکس در این محدوده دمایی از بهترین شرایط کارکرد برخوردار است و وظیفه خود یعنی روانکاری و خنککاری قطعات گیربکس را به بهترین شکل انجام میدهد. حال اگر دمای گیربکس بیش از حد اشاره شده شود، روغن گیربکس خواص خود را از دست میدهد. داغ کردن گیربکس هم به مواردی همچون خرابی شیر برقی، خرابی سنسورهای گیربکس، عدم تعویض روغن در زمان مناسب و گرمای هوا مربوط است.
دمای گیربکس در زمان بکسل کردن
زمانی که با خودرو یدک کشیده شود، گیربکس در شرایط سختتری به کار میپردازد. در واقع کشش و وزن اضافه خودروی بکسل شده باعث میشود تا گیربکس سختتر کار کند. در این حالت دمای روغن گیربکس هم افزایش پیدا میکند. در صورتی که دما به بیش از حد مجاز یعنی بالاتر از 110 درجه سانتیگراد برسد، سایش شدیدی در گیربکس ایجاد شده و بسیاری از قطعات آسیب میبینند. هزینه تعمیر یا تعویض قطعات گیربکس هم بسیار بالا است.
چگونه متوجه افزایش دمای گیربکس شویم؟
با توجه به اینکه حفظ دمای گیربکس در محدوده مجاز سبب افزایش طول عمر قطعات آن میشود، باید به نشانههای افزایش دمای این بخش از خودرو توجه زیادی کرد. مواردی همچون بوی روغن سوخته، تاخیر در تعویض دندهها و رد کردن دندهها از نشانههای داغ کردن گیربکس است. روغن گیربکس سوخته بویی شبیه نان تست سوخته دارد و رنگ آن به رنگ قهوهای تیره تغییر پیدا میکند. زمانی که گیربکس به طور کامل داغ شده باشد، این نشانهها را میتوان به خوبی مشاهده کرد.
دلیل افزایش دمای گیربکس ماشین
عوامل زیادی در افزایش دما و داغ شدن گیربکس نقش دارند. از جمله:
• قدیمی و کثیف شدن روغن گیربکس
• کیفیت پایین روغن گیربکس
• کمبود روغن گیربکس در مخزن
• وجود نشتی در خنککن گیربکس
• خرابی سیستم خنک کننده
• مسدود شدن صافی گیربکس
• افزایش دمای بیش از حد موتور
• کارکرد بیش از حد گیربکس
• رانندگی در شرایط سخت
• استفاده طولانی مدت از خودرو
چند نکته برای جلوگیری از گرمای بیش از حد گیربکس
– بررسی سطح روغن گیربکس: روغن گیربکس باید در سطح مناسبی قرار داشته باشد و خیلی کم نباشد. در صورتی که روغن گیربکس کافی در مخزن وجود نداشته باشد، باید مقدار کافی روغن به آن اضافه کرد.
– تعویض روغن گیربکس در زمان مناسب: زمان تعویض روغن گیربکس در دفترچه راهنما درج شده است. با این حال فاصله زمانی توصیه شده برای اکثر گیربکسها هر سی هزار مایل است. این موضوع به دفعات رانندگی و حمل یا عدم حمل بار نیز بستگی دارد.
– افزودن سیستم خنک کننده: سیستم خنک کننده گیربکس بین رادیاتور و گیربکس نصب شده و نقش موثری در کاهش دمای گیربکس ایفا میکند. این سیستم به خنک نگهداشتن گیربکس ماشین کمک کرده و تا حد زیادی مانع از افزایش دمای آن میشود.
– تعمیرات به موقع: در صورتی که متوجه هرگونه مشکل در عملکرد گیربکس شدید، خیلی سریع به تعمیرگاه مراجعه کنید و به تعمیر یا تعویض قطعات بپردازید. با این کار سیستم در حالت مطلوب به کار خود ادامه میدهد.
– رانندگی محتاطانه: نحوه رانندگی تاثیر زیادی بر دمای گیربکس دارد. رانندگی با سرعت بالا یا توقف و حرکتهای مکرر، سبب گرم شدن روغن و افزایش دمای گیربکس میشود. برای همین تا حد امکان باید محتاطانه رانندگی کرد.
– عدم یدککشی یا حمل بارهای سنگین: این موارد هم سبب افزایش دمای گیربکس میشوند. برای همین باید از یدککشی و حمل بارهای سنگین تا حد امکان اجتناب کرد.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی دمای ایدهآل گیربکس ماشین پرداختیم. از آنجایی که افزایش دمای گیربکس قطعات گیربکس را در معرض سایش و خرابی قرار میدهد، حفظ دمای مطلوب آن حائز اهمیت است. با توجه به نشانههای داغ کردن گیربکس میتوان از بروز این مشکلات جلوگیری کرده و مانع از تحمیل هزینههای تعمیر یا تعویض شد.