سیستم فرمان الکتروهیدرولیک یک سیستم تخصصی و نسبتا پیچیده است و عیبیابی و رفع مشکلات آن به مهارت و دانش بالایی نیاز دارد. متخصصان برای عیبیابی این سیستم از دستگاههای پیشرفته استفاده کرده و عیبیابی را در چند مرحله انجام میدهند. در این مطلب قصد داریم در خصوص نحوه عیبیابی و تشخیص مشکلات سیستم فرمان الکتروهیدرولیک صحبت کنیم و با مشکلات شایع این سیستم آشنا شویم.
مراحل عیبیابی و تشخیص مشکلات سیستم EHPS
عیبیابی و تشخیص مشکلات الکتریکی عیبیابی سیستم EHPS معمولا طی مراحل زیر صورت میگیرد:
-
بررسی تغذیه یونیت
اولین گام در صورت عدم ورود دیاگ به یونیت و یا سفت بودن فرمان، بررسی برق و بدنه دائم و برق سوئیچ یونیت است. تکنسین با استفاده از مولتیمتر یا لامپ تست، ولتاژهای دائم و 12 ولت سوئیچ را روی سوکتهای یونیت بررسی میکند. همچنین به فیوز آمپر بالای سر راه یونیت توجه میکند. چرا که سوختن آن بسیار شایع است. در صورت سوختگی فیوز، پیش از تعویض آن باید اتصالی در سیمکشی را بررسی کرد. اگر تغذیهها صحیح باشند، اما یونیت فعال نباشد، (برای مثال دیاگ وصل نشده و یا صدای “تیک” رله از یونیت به گوش نرسد) به احتمال زیاد یونیت آسیب دیده و نیاز به تعمیر یا تعویض دارد.
-
بررسی اطلاعات سنسورها (با دیاگ و مولتیمتر)
تکنسین بعد از اطمینان از سلامت تغذیه یونیت، پارامترهای سنسورهای ورودی مانند زاویه فرمان، سرعت خودرو، دور موتور و دمای یونیت را با استفاده از دستگاه دیاگ بررسی میکند. یونیت EHPS معمولا 5 ولت مثبت را برای تغذیه سنسورها ارسال میکند. با مولتیمتر باید این ولتاژها را روی سیمهای سنسور بررسی کرد. اگر این ولتاژها وجود نداشته باشند، یعنی خود یونیت ایراد دارد. پس از اطمینان از تغذیه سنسور، ولتاژ برگشتی (سیگنال) از سنسورها به یونیت باید با استفاده از مولتیمتر بررسی گردد. این ولتاژ با چرخش فرمان تغییر میکند. در صورتی که سیگنال برگشتی وجود نداشته باشد و یا تغییر نکند، احتمالا سنسور یا سیمکشی آن خراب است. دیاگ نیز پارامتر مربوطه را نشان نمیدهد.

مشکلات شایع و رفتار سیستم فرمان الکتروهیدرولیک
از مشکلات رایج در سیستم الکتروهیدرولیک و رفتار فرمان در این شرایط به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- عدم کارکرد موتور پمپ (سفت شدن فرمان): این مشکل ممکن است به مصرف جریان بیش از حد، اتصالی داخلی موتور و یا دمای بیش از حد موتور مربوط باشد. در این حالت سیستم متوقف شده و فقط فرمان مکانیکی در دسترس است.
- مشکلات شبکه CAN: اگر اطلاعاتی مانند سرعت، دور موتور و یا زاویه فرمان از طریق شبکه به یونیت نرسد، فرمان نیمهسنگین میشود.
- مشکلات ولتاژ باتری و دینام: ولتاژ پایین (کمتر از 11.5 ولت در حالت خاموش یا کمتر از 13.5 ولت در حالت روشن) و یا ولتاژ بالا (مثلاً 15-16 ولت)، باعث اختلال در عملکرد EHPS میشود. در این موارد سیستم ممکن است برای محافظت از خود به طور موقت متوقف شود و پس از برطرف شدن مشکل ولتاژ دوباره فعال گردد.
انواع خطاها در EHPS و سطحبندی آنها
سیستم EHPSخطاها را در سطوح مختلف دستهبندی میکند:
- سطح 1: در این حالت سیستم به طور کامل متوقف شده و نیاز به تعویض ماژول کنترل (یونیت) دارد. مثال: خرابی سنسور دمای داخلی یونیت یا خرابی سختافزاری خود یونیت
- سطح 2: سیستم متوقف شده و در چرخه رانندگی فعلی بازیابی نمیشود. یعنی تا زمانی که خودرو خاموش و عیب برطرف نشود، فرمان نرم نمیشود. مثال: عدم کارکرد موتور پمپ، جریان مصرفی بالای موتور، اتصالی در موتور و یا دمای بیش از حد موتور.
- سطح 3: در این سطح سیستم متوقف میشود؛ اما در چرخه رانندگی فعلی بازیابی میشود. به این معنا که پس از برطرف شدن مشکل، سیستم به حالت عادی برمیگردد. مثال: ولتاژ بیش از حد بالا یا پایین باتری و دینام. سیستم برای محافظت از خود متوقف شده و با نرمال شدن ولتاژ، دوباره فعال میگردد.
- سطح 4: سیستم کاملا متوقف نمیشود؛ اما فرمان سفتتر یا نیمهسنگین کار میکند. مثال: مشکلات ارتباطی از طریق شبکه (مانند عدم دریافت اطلاعات سرعت، دور موتور، یا زاویه فرمان). در این حالت، سیستم فرمان را به طور کامل قطع نمیکند تا راننده بتواند کنترل خودرو را حفظ کند.

| سطح خطا | توضیحات | مثالها |
|---|---|---|
| سطح 1 | سیستم به طور کامل متوقف میشود و نیاز به تعویض ماژول کنترل (یونیت) دارد. | خرابی سنسور دمای داخلی یونیت، خرابی سختافزاری یونیت |
| سطح 2 | سیستم متوقف شده و در چرخه رانندگی فعلی بازیابی نمیشود؛
تا زمانی که خودرو خاموش و عیب رفع نشود، فرمان نرم نمیشود. |
عدم کارکرد موتور پمپ، جریان مصرفی بالای موتور، اتصالی در موتور، دمای بیش از حد موتور |
| سطح 3 | سیستم متوقف میشود اما در همان چرخه رانندگی پس از برطرف شدن مشکل بازیابی خواهد شد. | ولتاژ بیش از حد بالا یا پایین باتری و دینام؛ سیستم پس از نرمال شدن ولتاژ دوباره فعال میشود. |
| سطح 4 | سیستم کاملاً متوقف نمیشود اما فرمان سفتتر یا نیمهسنگین کار میکند. | مشکلات ارتباطی شبکه (عدم دریافت اطلاعات سرعت، دور موتور یا زاویه فرمان) |
جمع بندی
در این مطلب در خصوص عیبیابی و تشخیص مشکلات سیستم فرمان الکتروهیدرولیک صحبت کردیم. همچنین با برخی از مشکلات شایع سیستم و خطاهای آن آشنا شدیم. از آنجایی که این سیستمها ترکیبی از هیدرولیک و الکترونیک هستند، برای عیبیابی آنها به تخصص و دانش بالایی در این حوزهها نیاز است. متخصصان این حوزه درک کاملی از نحوه عملکرد اجزای سیستم داشته و به راحتی مشکلات موجود را عیبیابی و برطرف میکنند.