ضد یخ از محصولات شیمیایی است که با کاهش نقطه انجماد سیالات، از یخزدگی آنها در فصل زمستان جلوگیری میکند. رانندگان با رسیدن فصل سرما باید به استفاده از ضد یخ در خودرو توجه کرده و از آن در حد مطلوب استفاده نمایند. در این مطلب قصد داریم در خصوص ضد یخ و اهمیت استفاده از آن در زمستان صحبت کنیم و با کاربردهای آن آشنا شویم.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
ضد یخ چیست؟
ضد یخ (AntiFreeze) یک محصول شیمیایی و مادهای با پایه آب است که در سیستم خنککننده برخی از موتورها مورد استفاده قرار میگیرد. در گذشته بیشتر از آب خالص جهت انتقال حرارت داخلی موتور به رادیاتور استفاده میشده است که مشکلاتی در پی داشته است. مشکل اصلی آن هم فاصله بین نقطه انجماد آب (صفر درجه سانتیگراد) و نقطه جوش آن (صد درجه سانتیگراد) بوده است. برای همین تولیدکنندگان به سراغ تولید ماده دیگری رفتند و موفق به تولید ضد یخ شدند. این ماده با کاهش نقطه انجماد سیالات، از یخ زدن آنها در فصل زمستان جلوگیری میکند. البته ضد یخ در فصل تابستان نیز استفاده میشود. ضد یخ میتواند نقطه جوش سیالات را افزایش دهد تا از جوش آمدن موتور جلوگیری شود.
خوب است بدانید ضد یخ یک مکمل مضاعف به منظور ترکیب حجمی با مایع داخل رادیاتور است. حال زمانی که با آب ترکیب شود، به آن کولنت (مایع خنککننده موتور) یا ترکیب حجمی ضد یخ و آب مقطر گفته میشود. برای همین در زمان خرید ضد یخ باید به این موضوع توجه شود. ضد یخهای خالص در بازار در ظرفهای یک یا چهار لیتری به فروش میرسند. اما کولنتها در ظروف بزرگتری قرار دارند و اغلب از حجم 5 الی 10 لیتر برخوردار میباشند.
اهمیت استفاده از ضد یخ در زمستان
استفاده از ضد یخ در فصل زمستان از چند جهت حائز اهمیت است:
- جلوگیری از یخزدگی سیالات: با توجه به نقش ضد یخ میتوان به اهمیت استفاده از آن در فصل زمستان اطلاع پیدا کرد. این ماده از یخ زدن مایعات در دماهای پایین جلوگیری میکند. در صورتی که سیالات همچون آب در سیستمی مانند رادیاتور یا سیستم گرمایشی یخ بزنند، آسیبهای جدی به سیستم و قطعات آن وارد شده و در عملکرد سیستم اختلال ایجاد میشود.
- حفاظت از موتور و سایر سیستمها: استفاده از ضد یخ در زمستان سبب جلوگیری از یخزدگی اجزای موتور میشود. در صورتی که مایع خنککننده سیستم موتور یخ بزند، مسیرهای خنکسازی مسدود شده و در نهایت منجر به آسیب به موتور میشود. حال ضد یخ با کاهش نقطه انجماد آب، از آسیب به بخشهای مختلف موتور جلوگیری میکند.
- جلوگیری از خوردگی و اکسیدشدگی قطعات فلزی: اهمیت دیگر استفاده از ضد یخ در زمستان، جلوگیری از خوردگی و اکسیدشدگی قطعات فلزی است. در صورتی که از این ماده استفاده نشود، بسیاری از قطعات موتور دچار خوردگی یا اکسیدشدگی میشوند و خسارات مالی زیادی را به صاحب خودرو تحمیل میکنند.
- روانکاری قطعات: این ماده موجب روانکاری و مرطوب نگه داشتن کاسه نمدها، واشرها و قطعات لاستیکی خودرو میشود. برای همین استفاده از آن بر سلامت قطعات خودرو تاثیر مستقیمی دارد.
- جلوگیری از الکترولیز مایع خنککننده: به عنوان آخرین کاربرد ضد یخ و اهمیت استفاده از آن در زمستان باید به جلوگیری از الکترولیز مایع خنککننده اشاره کرد. الکترولیز به سیستم خنککننده آسیب وارد کرده و سبب افت کارایی آن میشود.
نشانههای کمبود ضد یخ در خودرو
اگر شاهد یک یا چند نشانه زیر هستید، برای تعویض ضد یخ اقدام کنید:
- ضعیف شدن گرمای بخاری خودرو: کاهش ضد یخ سبب تاثیر منفی بر روی عملکرد سیستم گرمایشی خودرو میشود. برای همین معمولا شدت گرمای بخاری کاهش پیدا میکند.
- روشن شدن چراغ هشدار ضد یخ: در برخی از خودروها چراغی تحت عنوان چراغ هشدار ضد یخ در داشبورد وجود دارد که روشن شدن آن نشانگر کم بودن این ماده است. با روشن شدن چراغ باید نسبت به شارژ ضد یخ اقدام کرد.
- پخش بوی شیرین در کابین خودرو: یکی دیگر از نشانههای کمبود ضد یخ، پخش بوی شیرین در کابین خودرو است. این بو بیشتر به خاطر نشت ضد یخ است که در زیر پای سمت مسافر قابل مشاهده است.
- دیده شدن لایه چرب در بخش داخلی شیشههای ماشین: مشاهده لایهای چرب در بخش داخلی شیشهها هم میتواند نشانه کمبود ضد یخ در خودرو باشد. این لایه چرب اغلب با کثیفی شیشهها اشتباه گرفته میشود.
- افزایش مصرف سوخت: زمانی که سطح ضد یخ از میزان مطلوب کاهش پیدا کند، خودرو خیلی بیشتر از حد معمول سوخت مصرف میکند. برای همین افزایش مصرف سوخت در زمستان هم میتواند نشانه کمبود ضد یخ در خودرو باشد.
بهترین زمان تعویض ضد یخ
در خودروهای صفر کیلومتر معمولا به تعویض ضد یخ تا 60 الی 100 هزار کیلومتر اول نیازی نمیباشد. بعد از آن توصیه میشود این مایع حدود هر 50 هزار کیلومتر تعویض شود. اما در خودروهای قدیمیتر موضوع کمی متفاوت است. از آنجایی که در خودروهای قدیمی آلایندگی و آلودگی زیادی وجود دارد، این مواد میتوانند به سیستم خنککننده رادیاتور وارد شده و کیفیت ضد یخ را کاهش دهند. برای همین تعویض آن در بهترین زمان بسیار حائز اهمیت است.
زمانی که رنگ ضد یخ از سبز یا قرمز به قهوهای متمایل شود، یعنی ضد یخ نیاز به جایگزینی و تعویض دارد. با این حال قبل از جایگزینی بهتر است با استفاده از فشار شلنگ آب و پمپ آب خودرو، این مواد را از پیشرانه خارج کرده و کل مسیر را شستشو داد. بعد از آن میتوان از ضد یخ جدید استفاده کرد. با این کار هم پیشرانه به خوبی تمیز میشود و هم عمر ضد یخ جدید افزایش پیدا میکند. لازم به اشاره است که زمانی که ضد یخ دچار تغییر رنگ و ناخالصی شود، ویژگیهای خود همچون نقطه جوش بالا و نقطه انجماد پایین را از دست میدهد و همچون قبل کارایی لازم را نخواهد داشت.
جمع بندی
در این مطلب از سایت گلپانیا در خصوص اهمیت استفاده از ضد یخ در زمستان صحبت کردیم. با استفاده از ضد یخ میتوان از بروز بسیاری از مشکلات همچون یخ زدن سیالات و آسیبدیدگی اجزا و قطعات مختلف خودرو جلوگیری کرده و رانندگی امن و مطمئنی را در فصل زمستان تجربه کرد.
سوالات متداول
- دلیل استفاده از ضد یخ در زمستان چیست؟
برای جلوگیری از یخ زدن سیالات، ترکیدن محفظه آب رادیاتور و آسیبدیدگی بسیاری از اجزا و قطعات باید از ضد یخ در زمستان استفاده کرد.
- ضد یخ چه زمانی باید تعویض شود؟
در خصوص بهترین زمان تعویض ضد یخ بهتر است به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه شود.
- نسبت ضد یخ و آب چقدر است؟
برای ترکیب ضد یخ و آب بهتر است از ترکیب 50-50 استفاده شود. این ترکیب باعث میشود تا موتور در شرایط مختلف به بهترین شکل عمل کند. نسبت 50 به 50 ضد یخ و آب تقریبا در هر آب و هوایی بهترین نتیجه را در پی دارد. با این حال از نسبت 30 به 70 و 60 به 40 نیز میتوان استفاده کرد.