پیستونها از قطعات مهم در موتورهای احتراق داخلی هستند که برای انجام وظایف خود به طور بهینه و بینقص به رینگ نیاز دارند. رینگهای پیستون در شیارهای پیستون قرار گرفته و فشار احتراق را در محفظه احتراق نگه میدارند. این قطعات با فلز، پلاستیک یا لاستیک ساخته شده و به دور پیستون یک حلقه بسته را تشکیل میدهند. در ادامه مطلب با رینگ پیستون در خودرو بیشتر آشنا شده و به نقش و وظایف آن اشاره خواهیم کرد.
رینگ پیستون چیست؟
پیستونها برای انجام بهینه وظایف خود به حرکت روان و به دور از اصطکاک نیاز دارند. این مهم از طریق رینگهای پیستون فراهم میشود. رینگها اجزای پلاستیکی، لاستیکی و یا فلزی هستند که به دور پیستون یک حلقه بسته تشکیل میدهند. در واقع پیستون یک قطعه استوانهای شکل و فلزی است که بر روی بدنه خود شیارهایی دارد. رینگها بر روی شیارها قرار گرفته و حرکت پیستون در سیلندر به دور از اصطکاک را امکانپذیر میکنند. اغلب رینگهای پیستون با استفاده از آلومینیوم و یا چدن ساخته میشوند و از طریق شاتون با میل لنگ ارتباط پیدا میکنند.
نقش و وظایف رینگ پیستون
رینگ پیستون حلقهای عمدتا فلزی است که به بخش بیرونی پیستون وصل شده و به انجام وظایف مختلف خود میپردازد. مهمترین وظیفه و نقش رینگ پیستون، امکان حرکت بدون اصطکاک و روان پیستون در داخل سیلندر است. از طرفی نفوذ روغن به داخل محفظه احتراق جهت روغنکاری میتواند منجر به روغنسوزی پیشرانه شود. برای همین این قطعه یعنی رینگ پیستون در عایقبندی نیز نقش موثری دارد. به طور کلی وظایف رینگ پیستون به شرح زیر میباشد:
- پیشگیری از اصطکاک سطوح پیستون و جداره سیلندر و جلوگیری از فرسودگی بیش از حد آنها
- کاهش تماس بین پیستون و جداره سیلندر تا حد امکان با ایجاد فاصله میلی متری
- عایقبندی محفظه احتراق و جلوگیری از نشت ترکیب سوخت و گاز از اطراف پیستون
- پیشگیری از نفوذ دود درون محفظه احتراق به سطح پایین پیستون و سیلندر
- هدایت روغن داخل سیلندر و جلوگیری از نشت آن به محفظه احتراق
- انتقال گرما از پیستون به جداره سیلندر جهت جلوگیری از افزایش بیش از حد دمای این قطعات
انواع رینگ پیستون و ساختار هر کدام
رینگ پیستون در حالت کلی به دو دسته روغنی و فشاری تقسیم میشود:
-
رینگ پیستون فشاری
رینگ پیستون فشاری قطعهای است که علاوه بر جلوگیری از نفوذ روغن به درون محفظه احتراق، دیواره سیلندر را نیز از آثار روغن پاک میکند و عایقبندی کاملی را انجام میدهد. عایقبندی در زمان اوج فشار و تراکم اهمیت بیشتری پیدا میکند. برای همین از رینگهای تراکمی که غالبا از جنس چدن هستند، استفاده میشود. این رینگها از انبساط کافی در برابر گرما برخوردار هستند و با بالا رفتن دمای درون سیلندر منبسط شده و دیواره را در زمان بالا بودن پیستون به خوبی محافظت میکنند.
-
رینگ پیستون روغنی
رینگهای روغنی دارای شیار یا سوراخ هستند و امکان عبور روغن از بالا و پایین در آنها وجود دارد. این رینگها در پایینترین شیار پیستون نصب شده و ضمن حفظ فاصله کم پیستون با دیواره سیلندر، مانع از عبور بیش از حد روغن میشوند. به عبارتی رینگهای روغنی به پیشگیری از مصرف بیش از حد روغن و تنظیم لقی پیستون داخل سیلندر میپردازند. تنظیم لقی مانع از حرکات عرضی پیستون در زمان بالا و پایین رفتن درون سیلندر میشود.
عوامل خرابی رینگ پیستون
حال که با رینگ پیستون و انواع آن آشنا شدیم، بهتر است به بررسی دلایل و عوامل خرابی این قطعات بپردازیم. مهمترین دلایل خرابی رینگ پیستون عبارت است از:
- سایش طبیعی: سایشهای طبیعی در طی زمان سبب فرسایش رینگ پیستون میشود. مواردی همچون کیفیت روغن موتور، عدم تطابق رینگ با سیلندر و دمای بالا هم سایش را تسریع میکنند.
- ترکخوردگی و خراش: هرگونه ترک و خراش بر روی رینگ پیستون سبب تضعیف ساختار و استحکام رینگ میشود. ترکها و خراشها معمولا به دلیل ضربه، نصب نادرست و یا سایش رخ میدهند.
- اکسیداسیون: اکسید شدن روغن موتور و تشکیل رسوبات در سیلندر و رینگها، منجر به خرابی و از بین رفتن رینگ پیستون میشود. رسوبات میتوانند به رینگها بچسبند و میزان سایش و آسیبدیدگی آنها را افزایش دهند.
- حرارت زیاد: دمای بالا بر روی بسیاری از قطعات از جمله رینگ پیستون تاثیر منفی میگذارد. حرارت و دمای زیاد منجر به سرخ شدن رینگها شده و عملکرد و ساختار آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
- نصب نادرست: به عنوان آخرین عامل موثر در خرابی رینگ پیستون باید به نصب نادرست اشاره کرد. عدم تطابق رینگ و سیلندر و در نتیجه سایش زیاد آنها منجر به خرابی رینگ پیستون میشود.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص رینگ پیستون و وظایف آن در خودرو صحبت کردیم. با توجه به نقش و وظایف مهمی که رینگ پیستون بر عهده دارد، به علائم خرابی رینگ توجه کرده و به تعویض به موقع آنها دقت داشته باشید.