یکی از مشکلاتی که برخی از خودروها به خصوص خودروهای کارکرده و فرسوده با آن مواجه میشوند، روغنسوزی است. زمانی که خودرو دچار روغنسوزی شود، موتور همراه با سوخت کمی از روغن موتور را نیز میسوزاند. در این شرایط دود آبی رنگی از دهانه اگزوز خارج میشود. روغنسوزی ماشین دلایل مختلفی دارد که با در نظر گرفتن آنها میتوان از بروز این مشکل تا حد زیادی جلوگیری کرد. در این مطلب به علت روغنسوزی ماشین میپردازیم و با علائم و نشانههای آن آشنا میشویم.
روغنسوزی چیست؟
روغنسوزی به معنای سوختن روغن موتور است. زمانی که روغن موتور به همراه سوخت میسوزد و سطح آن کاهش پیدا میکند، یعنی روغنسوزی رخ داده است. این مشکل بیشتر در خودروهای فرسوده و کارکرده رخ میدهد. با این حال برخی از خودروهای جدید هم ممکن است با این مسئله مواجه شوند. در خصوص نحوه روغنسوزی باید اشاره کنیم که روغن موتور در مسیرهایی مشخص در خودرو به حرکت درمیآید تا مانع از اصطکاک قطعات موتور با هم شود. حال به دلایلی این اتفاق نیفتاده و روغن به همراه سوخت میسوزد. با راه یافتن روغن موتور به محفظه احتراق، روغن در مجاورت حرارت زیاد سوخته و روغنسوزی رخ میدهد.
روغنسوزی با چه علائم و نشانههایی همراه است؟
روغنسوزی با چند نشانه همراه است که با توجه به آنها میتوان از بروز مشکل مطلع شده و برای رفع آن اقدام کرد. رایجترین نشانههای روغنسوزی عبارت است از:
خروج دود آبی رنگ از اگزوز: یکی از علائم روغنسوزی، خروج دود آبی رنگ از دهانه اگزوز است. هر چقدر دور موتور بالاتر برود، دود آبی رنگ بیشتری از اگزوز خارج میشود. البته برخی از خودروهای بازار دود ناشی از سوختن روغن موتور را به خود جذب میکنند. برای همین این نشانه به تنهایی کافی نبوده و باید به موارد دیگر نیز توجه کرد.
کاهش سطح روغن موتور: عامل دیگری که میتواند نشانگر روغنسوزی خودرو باشد، پایین آمدن میزان روغن موتور است. در صورتی که سطح روغن موتور دائما در حال کاهش باشد، یعنی مشکلی رخ داده است و به احتمال زیاد خودرو دچار روغنسوزی شده است.
استشمام بوی سوختگی: خروج بوی ناخوشایند از سمت موتور هم میتواند نشان از روغنسوزی باشد. البته تشخیص روغنسوزی از روی بو کار سختی بوده و تنها افراد حرفهای متوجه بروز مشکل از این طریق میشوند.
کاهش قدرت موتور و چرب شدن سرشمعها: زمانی که خودرو دچار روغنسوزی شود، شتاب کمتری پیدا کرده و قدرت موتورش کاهش مییابد. همچنین سرشمعهای آن دچار حالت چربشدگی میشود. در این زمان اگر به بررسی شمعها در حالت خاموشی خودرو بپردازید، متوجه چربشدگی سر آنها میشوید.
دلایل روغنسوزی خودرو
حال که با روغنسوزی و علائم آن آشنا شدیم، بهتر است به سراغ دلایل و علت روغنسوزی ماشین برویم. روغنسوزی معمولا بنا به دلایل مختلفی رخ میدهد که مهمترین آنها عبارت است از: خرابی یاتاقانها و شاتونها، ساییدگی لاستیک گیت، خوردگی کاسه نمد خودرو، اصطکاک زیاد گیت سوپاپ، نشتی روغن از واشر سرسیلندر خودرو، خرابی یا شکستگی رینگ یا رینگهای پیستون، خوردگی و ساییدگی جداره سیلندر (بوش سیلندر) و کم شدن روغن موتور در دور بالای برخی از خودروها.
قدیمی بودن موتور
معمولا در اوایل عمر موتور نیازی به نگرانی در خصوص روغنسوزی ماشین نمیباشد. اما درزگیرها و واشرها با گذشت زمان و طی کردن مسافتهای زیاد دچار خرابی شده و از کار میافتند. در صورت نشتی جزئی هم مصرف روغن موتور افزایش پیدا میکند. از سوی دیگر تلورانسها در موتورهای قدیمی ممکن است کمی بزرگتر باشند و به روغن اجازه عبور از مسیرهایی که در موتورهای جدید بسته است بدهند.
افزایش فشار روغن موتور
در صورتی که فشار روغن بالا باشد، مقدار زیادی مایع در موتور جریان پیدا میکند. اگر روغن وارد سیلندرها شود، احتمال آتش گرفتن آن زیاد است. برای همین باید مشخص شود که چه مواردی سبب فشار بالای روغن میگردد.
انسداد تهویه میل لنگ
تهویه میل لنگ به عنوان دریچههای یک طرفه عمل میکند. این دریچهها فشار بخار هوا یا روغن را از میل لنگ به داخل لوله ورودی هدایت کرده و فشار را کاهش میدهند. حال اگر دریچه مسدود شود، فشار در میل لنگ انباشته شده و ممکن است سبب پارگی واشرها شود. همچنین در این شرایط احتمال عبور روغن از سوپاپ و ورود آن به محفظه احتراق وجود دارد. با ورود روغن به محفظه احتراق هم روغنسوزی رخ میدهد.
فرسوده شدن حلقه پیستون
برای حفظ تراکم موتور و جلوگیری از خروج گازهای حاصل از احتراق، هر مجموعه از رینگهای پیستون همچون یک محافظ از دیواره سیلندر محافظت میکند. حال اگر رینگهای پیستون فرسوده شده یا دیواره سیلندر آسیب ببیند، احتمال نفوذ روغن به داخل مشعل افزایش پیدا میکند. با ورود روغن موتور به محفظه احتراق، روغنسوزی رخ میدهد.
چگونه مانع از روغنسوزی خودرو شویم؟
اگر به دنبال راههایی برای پیشگیری از روغنسوزی خودرو هستید، به این موارد توجه داشته باشید:
تعویض به موقع روغن موتور: روغن موتور پس از مدتی نیاز به تعویض پیدا میکند. بسته به نوع روغن موتور باید آن را در فواصل زمانی منظمی تعویض کرده تا احتمال وقوع مشکل روغنسوزی به صفر برسد.
استفاده از روغن موتور مناسب: هر خودرویی به روغن موتور خاصی نیاز دارد. برای همین بهتر است بر اساس دفترچه راهنمای خودرو اقدام به تهیه روغن موتور کرد.
بررسی سطح روغن موتور: برای جلوگیری از روغنسوزی خودرو بهتر است میزان سطح روغن موتور را به طور منظم بررسی کرد. در صورتی که روغن موتور به طور غیر عادی کاهش پیدا کرده باشد، بهتر است خیلی سریع به یک تعمیرگاه مراجعه کرد.
تعویض فیلتر روغن: فیلتر روغن جزو لوازم مصرفی خودرو است و پس از مدتی به تعویض نیاز پیدا میکند. معمولا تعویض فیلتر روغن در زمان تعویض روغن موتور انجام میشود.
عدم شستشوی موتور با گازوئیل: یکی دیگر از راههای جلوگیری از روغنسوزی خودرو، عدم شستشوی موتور با گازوئیل است. موتور بیشتر از یک بار در سال به شستشو نیاز ندارد. برای تمیز کردن آن هم باید از اسپریهای تمیز کننده موتور استفاده کرد.
استفاده از مکملهایی جهت جلوگیری از روغنسوزی: برای پیشگیری از روغنسوزی ماشین میتوانید از مکملهای موجود در بازار استفاده کنید و با کمک آنها مانع از بروز این مشکل شوید.
نحوه رفع روغنسوزی ماشین به چه صورت است؟
معمولا برای رفع روغنسوزی ماشین اقدام به تعویض رینگ و پیستون میکنند. سرسیلندر هم توسط تراشکار مجددا آببندی میشود و بخشهایی همچون لاستیک ساق سوپاپ، سیت، گیت سوپاپ و غیره مورد سرویس قرار میگیرند. در صورتی هم که روغنسوزی به خاطر وجود ایراد در دیواره داخلی استوانه سیلندر باشد، موتور به طور کامل پیاده شده و به تراشکاری ارجاع میشود. در این زمان محفظه داخلی سیلندر مورد لایهبرداری یا پولیش قرار میگیرد. پس اگر متوجه روغنسوزی خودروی خود شدید، باید خودرو را به یک مکانیکی ببرید تا با استفاده از ابزار و تجهیزات تخصصی به برطرف کردن مشکل بپردازد. هزینه روغنسوزی ماشین هم به نوع ایراد، قطعه آسیب دیده و دستمزد تعمیرکار بستگی دارد.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص علت روغنسوزی ماشین صحبت کردیم و با نشانهها و علائم روغنسوزی آشنا شدیم. همانطور که اشاره کردیم مواردی همچون خرابی واشر سرسیلندر، خوردگی کاسه نمد، شکستگی یا خرابی یاتاقانها، خرابی لاستیک گیت، فرسودگی جداره سیلندر و پیستون و خرابی شاتون از دلایل روغنسوزی خودرو است. خروج دود آبی رنگ از اگزوز و کاهش غیر معمول سطح روغن موتور نیز از علائم رایج روغنسوزی خودرو است.