در هر خودرویی از روغن‌های متعددی جهت روانکاری قطعات استفاده می‌شود که از مهمترین آنها باید به روغن موتور و روغن گیربکس اشاره کرد. این روغن‌ها در جلوگیری از آسیب‌دیدگی قطعات نقش موثری دارند و با روانکاری آنها به کارکرد بهتر و طول عمر بیشتر آنها کمک می‌کنند. در ادامه مطلب به بررسی تفاوت روغن موتور و روغن گیربکس می‌پردازیم و با کاربرد و ویژگی‌های هر کدام آشنا می‌شویم.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
در سیستم موتور یا پیشرانه خودرو، قطعات متعددی در کنار هم به کار می‌پردازند. کارکرد این قطعات سبب افزایش اصطکاک و دما شده و آنها را در معرض آسیب قرار می‌دهد. حال برای کاهش اصطکاک و جلوگیری از ساییدگی و خوردگی قطعات باید از روغن موتور مناسب استفاده شود. روغن موتور از مهمترین سیالات و روغن‌های خودرو است که قطعات را به خوبی روانکاری کرده و از ساییدگی و آسیب‌دیدگی آنها جلوگیری می‌کند. همچنین این روغن به خنک شدن و پاکسازی پیشرانه کمک کرده و سبب بهبود عملکرد آن می‌شود. برای همین باید از روغن موتور مناسبی در خودرو استفاده کرد و در بهترین زمان برای تعویض آن اقدام کرد.
روغن موتور شامل انواع مختلفی بوده و از جهات زیادی قابل تقسیم است. در این خصوص میتوان به روغن موتور دیزلی، روغن موتور بنزینی، روغن موتور دوگانه‌سوز و روغن موتور دریایی اشاره کرد. روغن موتور باید با توجه به نوع موتور، نوع سوخت، سن خودرو، میزان کارکرد و نحوه رانندگی خریداری شود تا بهترین تاثیر را بر سیستم موتور داشته باشد.
در تعریف روغن گیربکس باید اشاره کنیم که این روغن یک سیال مهم بوده که قطعات متحرک سیستم گیربکس را روغن‌کاری می‌کند. در گیربکس خودرو قطعات و اجزای متحرک زیادی وجود دارند که کارکرد آنها در کنار هم سبب افزایش اصطکاک و گرما می‌شود. روغن گیربکس هم همچون روغن موتور از اصطکاک قطعات گیربکس جلوگیری کرده و به افزایش عمر آنها کمک زیادی می‌کند.
علاوه بر این روغن گیربکس در خنک کردن گیربکس نیز نقش دارد و سبب کارکرد بهتر آن می‌شود. خوب است بدانید در قدیم به روغن گیربکس، روغن واسکازین گفته می‌شده است و همچنان بسیاری از تعمیرکاران از این واژه به جای روغن گیربکس یا روغن جعبه دنده استفاده می‌کنند. بنابراین اگر اصطلاح روغن واسکازین به گوشتان خورد، منظور همان روغن گیربکس است که وظیفه اصلی آن کاهش دما و استهلاک قطعات گیربکس و افزایش طول عمر آنها است.
در خصوص انواع روغن گیربکس باید اشاره شود که روغن گیربکس در حالت کلی شامل دو دسته اتومات و دستی است. روغن گیربکس دستی معمولا به رنگ قهوه‌ای یا کهربایی بوده و در سیستم گیربکس دستی استفاده می‌شود. اما روغن گیربکس اتومات معمولا قرمز یا صورتی رنگ است و در سیستم گیربکس اتومات استفاده می‌گردد. برای همین رانندگان با توجه به نوع سیستم گیربکس خودروی خود باید روغن گیربکس مناسبی را خریداری نمایند.
مهمترین تفاوت‌های روغن موتور و روغن گیربکس به شرح زیر است:
مهمترین و اصلی‌ترین تفاوت روغن گیربکس و روغن موتور در کاربرد آنها است. همانطور که متوجه شدیم روغن گیربکس یا واسکازین برای حفظ و روانکاری قطعات سیستم گیربکس کاربرد دارد. اما روغن موتور برای روانکاری قطعات مختلف پیشرانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
منظور از گرانروی یا ویسکوزیته روغن این است که سیال چقدر در برابر جریان مقاومت دارد. به عبارتی میزان رقیق یا غلیظ بودن روغن با ویسکوزیته یا گرانروی مشخص می‌شود. هر چقدر میزان گرانروی روغن بیشتر باشد، یعنی روغن غلیظ‌تر است. برای محافظت از قطعات متحرک گیربکس باید از روغن با ویسکوزیته ویژه استفاده شود. این روغن‌ها نسبت به روغن موتور غلیظ‌تر هستند. رقیق بودن روغن موتور سبب جریان‌پذیری بهتر روغن در زمان استارت زدن خودرو شده و در دمای بالا نیز به خوبی از اجزای موتور محافظت می‌کند.
روغن موتور به طور منظم نیاز به تعویض دارد و معمولا هر 5 هزار الی 10 هزار کیلومتر تعویض می‌شود. دلیل آن هم این است که روغن موتور با گذشت زمان خاصیت روانکاری خود را از دست می‌دهد و رسوبات و آلودگی‌های زیادی را جذب خود می‌کند. اما روغن گیربکس معمولا به تعویض کمتری نیاز دارد. مگر اینکه مشکلی در سیستم گیربکس و روانکاری قطعات به وجود آید. زمان تعویض روغن گیربکس به کیفیت روغن و نوع سیستم گیربکس یعنی دستی یا اتومات بودن آن بستگی دارد.
به عنوان آخرین تفاوت مهم روغن موتور و گیربکس باید به افزودنی‌های روغن اشاره کرد. روغن موتور شامل افزودنی‌هایی نظیر مواد ضد سایش و تمیزکننده جهت روانکاری و پاکسازی موتور می‌باشد. اما در روغن گیربکس از مواد بهبوددهنده مقاومت در برابر فشارهای شدید بین دنده‌ها و مواد ضد کف جهت جلوگیری از تشکیل حباب هوا استفاده می‌شود.
در این مطلب در خصوص روغن موتور و روغن گیربکس صحبت کردیم و با تفاوت‌های آنها آشنا شدیم. همانطور که ملاحظه کردید مهمترین تفاوت روغن موتور و روغن گیربکس، کاربرد آنها و قطعاتی است که مورد روانکاری یا روغن‌کاری قرار می‌گیرند. روغن موتور برای روانکاری و خنک‌کاری قطعات سیستم موتور و روغن گیربکس برای روانکاری قطعات متحرک سیستم گیربکس کاربرد دارد. این روغن‌ها باید با سیستم خودرو مطابقت داشته باشند تا به قطعات و اجزای داخلی خودرو آسیبی وارد نشود. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در خصوص برق خودرو می توانید دوره های فول پکیج برق خودرو را از سایت گلپانیا تهیه نمایید.
برای انتخاب بهترین روغن باید به مدل ماشین، کارکرد ماشین، شرایط محیطی و نحوه رانندگی توجه کرد. همچنین توجه به برند تولیدکننده و ویسکوزیته یا گرانروی روغن مهم است.
کاربرد روغن، ترکیبات شیمیایی و مواد افزودنی، میزان گرانروی یا ویسکوزیته، رنگ روغن و زمان تعویض، مهمترین تفاوت روغن موتور و روغن گیربکس است.
روغن موتور به مرور زمان خاصیت روانکاری خود را از دست داده و دچار آلودگی می‌شود. در این شرایط قدرت روانکاری کاهش پیدا کرده و کارایی موتور نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. اما روغن گیربکس معمولا طول عمر بیشتری دارد. با این حال تغییرات فشار و دما در گیربکس میتواند سبب تخریب سریع‌تر روغن گیربکس شود.
گلپانیا اولین مرجع آموزش آنلاین تخصصی خودرو
با عضویت در خبرنامه ما از جدیترین دوره هاو تخفیف با خبر شوید
تمامی حقوق این سایت برای آکادمی گلپانیا محفوظ است
