دریچه گاز یکی از اجزای سیستم مکش موتور ماشین است که در موتورهای احتراق داخلی یا بنزینی دیده میشود. این دریچه میزان جریان هوای ورودی به محفظه احتراق موتور را کنترل میکند. دریچه گاز دوام بالایی دارد و معمولا به تعویض نیازی ندارد. با این حال با گذشت زمان کثیف شده و باید مورد تمیزکاری قرار بگیرد. در این مطلب قرار است در خصوص روش تمیز کردن دریچه گاز صحبت کنیم و با تاثیر این کار بر عملکرد و کارایی خودرو آشنا شویم.
دریچه گاز ماشین چیست؟
دریچه گاز از اجزای سیستم مکش موتور خودرو یا سیستم ورودی هوا است. این قطعه در خودروهای قدیمی از طریق کابل و در خودروهای جدیدتر از طریق سیستمهای الکترونیکی به پدال گاز متصل میشود. با فشردن پدال گاز، دریچه بازتر شده و سبب ورود بیشتر اکسیژن به پیشرانه میشود. زمانی هم که پا از روی پدال برداشته شود، هوای ورودی به پیشرانه کاهش پیدا کرده و قدرت نیز کاهش مییابد. به عبارتی دریچه گاز یک شیر پروانهای است که متناسب با میزان فشردن پدال گاز، باز یا بسته میشود. هر چقدر پدال گاز بیشتر فشرده شود، پولکی دریچه گاز بیشتر باز شده و هوای زیادتری وارد موتور میگردد. در این حالت سوخت بیشتری هم از طریق انژکتورها به داخل موتور پاشیده شده و پیشرانه توان بالاتری تولید میکند. بر این اساس میتوان گفت تمیز بودن دریچه گاز نقش موثری در افزایش شتاب خودرو دارد.
اهمیت تمیز کردن دورهای دریچه گاز و تاثیر آن بر خودرو
همانطور که متوجه شدیم دریچه گاز قطعهای است که مقدار مشخص اکسیژن را بر اساس میزان فشردن پدال گاز به پیشرانه وارد میکند. این قطعه از طول عمر بالایی برخوردار بوده و معمولا نیازی به تعویض ندارد. مگر اینکه به شدت مورد آسیب قرار گرفته و خراب شود. با این حال با گذشت زمان دوده و گرد و غبار زیادی بر روی دریچه گاز انباشته میشود که باید مورد تمیزکاری قرار بگیرند. با تجمع آلودگی بر روی دریچه گاز، عملکرد پیشرانه تحت تاثیر قرار میگیرد و مصرف سوخت افزایش مییابد. همچنین دودهها حرکت سوپاپ پروانهای را مختل میکنند و سنسور دریچه گاز اطلاعات نادرستی را به ایسیو ارسال میکند. برای همین تمیز کردن دریچه گاز به صورت دورهای حائز اهمیت است. این کار بسیار راحت بوده و حتی با دانش کم در رابطه با خودرو نیز میتوان برای انجام آن اقدام کرد.
نشانههای نیاز به تمیزکاری دریچه گاز
به گفته کارشناسان و مکانیکها، دریچه گاز خودرو بهتر است هر 80 الی 100 هزار کیلومتر مورد تمیزکاری قرار بگیرد. نشانههای نیاز به تمیزکاری دریچه گاز هم کمی دشوار است. معمولا با کثیف شدن دریچه، توان و شتاب خودرو کمی افت پیدا میکند که این موضوع میتواند به موارد دیگر نیز مربوط باشد. همچنین در این شرایط ممکن است تک کار کردن خودرو، خاموش شدن پیشرانه و دور درجای خشن و نوسانی رخ دهد. برای همین با مشاهده این علائم بهتر است در ابتدا وضعیت دریچه گاز را بررسی کرده و در صورت لزوم به تمیز کردن آن پرداخت.
نحوه تمیز کردن دریچه گاز ماشین
حال که به اهمیت تمیز کردن دریچه گاز ماشین پی بردیم، بهتر است به بررسی نحوه تمیز کردن آن بپردازیم. برای این کار باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- آمادهسازی لوازم: برای تمیز کردن دریچه گاز نیاز به یک سری ابزار و لوازم است. آچار و پیچ گوشتی برای باز کردن هواکشهای موتور، دستمال بدون پرز، اسپری شستشوی انژکتور و دریچه گاز و مسواک یا برس از لوازم مورد نیاز برای این کار است.
- پیدا کردن محل دریچه گاز: با آماده کردن لوازم باید به سراغ پیدا کردن محل نصب دریچه گاز بروید. در اکثر خودروهای مدرن و انژکتوری این قطعه بین فیلتر هوا و منیفولد ورودی قرار دارد. در خودروهای کاربراتوری قدیمی نیز در داخل کاربراتور جای گرفته است. برای همین تمیز کردن دریچه گاز نسبت به نوع خودرو کمی متفاوت است.
- جدا کردن اتصالات: بعد از پیدا کردن محل دریچه گاز ماشین، کلیه لولههای هواکش پلاستیکی یا شلنگهای متصل به دریچه گاز را از آن جدا کنید. بعد از آن به سراغ بست منفی باتری رفته و آن را نیز جدا کنید. این کار به خاطر عدم اتصال کوتاه قطعات الکترونیکی دریچه گاز در زمان شستشو انجام میشود.
- شروع تمیزکاری: با باز کردن اتصالات میتوان فرآیند تمیزکاری دریچه گاز را شروع کرد. با نمایان شدن سوپاپ پروانهای دریچه گاز، اسپری تمیزکننده را به داخل محفظه و سوپاپ بپاشید. سپس سطوح داخلی دریچه را با برس تمیز کنید. در صورتی که دریچه گاز بیش از حد کثیف است، از برسهای سفت به این منظور استفاده کنید.
- اتمام تمیزکاری: بعد از پاک کردن تمام آلودگیها از روی دریچه گاز، مراحل قبلی را به ترتیب معکوس انجام داده و اتصالات را ببندید. در مرحله آخر هم قطب باتری را وصل کرده و نسبت به عملکرد صحیح تمام بخشها اطمینان حاصل کنید.
لازم به اشاره است که افرادی که نسبت به خودرو اطلاعات فنی دارند، میتوانند دریچه گاز را از روی منیفولد باز کنند. با باز کردن کامل دریچه گاز از روی موتور و جداسازی قطعات الکترونیکی آن میتوان تمام بخشهای آن را به خوبی تمیز کرده و سپس همچون روز اول آن را در جای خود نصب کرد.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص روش تمیز کردن دریچه گاز خودرو و تاثیر آن بر عملکرد خودرو صحبت کردیم. با توجه به نکات اشاره شده در متن میتوانید دریچه گاز ماشین را به خوبی از هرگونه آلودگی تمیز کنید و شاهد بهبود شتاب و توان موتور باشید.