روغن ترمز و روغن موتور از سیالات مهم خودرو هستند که برخی از رانندگان آنها را مشابه هم میدانند. در صورتی که روغن ترمز و روغن موتور دو روغن متفاوت از هم هستند و هر یک به منظور خاصی در خودرو مورد استفاده قرار میگیرند. در این مطلب قصد داریم در خصوص تفاوت روغن موتور و روغن ترمز صحبت کنیم و با کاربرد و نقش هر یک از آنها آشنا شویم.
روغن ترمز چیست؟
روغن ترمز از مایعات مهم و حیاتی در خودرو است که در لولههای سیستم ترمز جریان دارد. این روغن نیروی وارده بر روی پدال ترمز را به روتورهای ترمز در چهار چرخ خودرو منتقل کرده و سبب کاهش سرعت یا توقف خودرو میشود. روغن ترمز که به عنوان سیال هیدرولیک نیز شناخته میشود، تحت دما و فشار بالا کار میکند و بدون وجود آن خودرو قادر به متوقف شدن نمیباشد. پس روغن ترمز تضمینکننده این است که ترمزهای خودرو به درستی کار میکنند. رنگ روغن ترمز در حالت عادی طلایی است. در صورتی که رنگ آن مایل به قهوهای شود، یعنی زمان تعویض روغن ترمز فرا رسیده است. همچنین در صورتی که بوی سوختگی در خودرو احساس شود، باید به بررسی وضعیت روغن ترمز پرداخته و در صورت لزوم آن را تعویض کرد.
روغن موتور چیست؟
روغن موتور روغنی است که به منظور روان کردن قطعات سیستم موتور خودرو استفاده میشود. این روغن نقش موثری در حفاظت از قطعات موتورهای داخلی دارد و از سایش و خرابی آنها ممانعت میکند. همچنین این روغن به عنوان یک عامل پاکسازی عمل کرده و ذرات و رسوبات را از بین میبرد. روغن موتور باید در دماها و شرایط مختلف موتور پایدار باشد و ویژگیهای خود را به خوبی حفظ کند. در صورتی که روغن موتور تیره و کثیف شود، باید مورد تعویض قرار بگیرد. با روشن شدن چراغ موتور هم باید به بررسی وضعیت روغن پرداخته و در صورت لزوم آن را تعویض کرد.
تفاوتهای روغن موتور و روغن ترمز
با توجه به توضیحات اشاره شده در بخشهای قبلی به تفاوت روغن ترمز و روغن موتور پی میبریم. این روغنها کاملا متفاوت از هم هستند و هر کدام وظایف خاصی را در خودرو بر عهده دارند. مهمترین تفاوتهای روغن ترمز و روغن موتور به شرح زیر است:
-
تفاوت از نظر کاربرد
روغن موتور برای روانکاری و کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک موتور استفاده میشود. این روغن از سایش و فرسایش قطعات جلوگیری کرده و حرارت را از موتور دفع میکند. همچنین آلودگیها را به خود جذب کرده و به کارکرد صحیح قطعات کمک مینماید. اما روغن ترمز برای انتقال نیروی وارده از پدال ترمز به سیستم ترمز (مانند دیسکها و کالیپرها) کاربرد دارد. این روغن باید مقاومت بالایی در برابر دما و فشار داشته باشد تا بتواند نیروی ترمز را به درستی منتقل نماید.
-
تفاوت از نظر ترکیبات
یکی دیگر از تفاوتهای روغن ترمز و روغن موتور در ترکیبات و مواد تشکیلدهنده است. روغن موتور ترکیبی از مواد معدنی به همراه افزودنیهای خاص است. در این روغن میتوان موادی همچون ماده بالابرنده شاخص گرانروی، پاککنندهها و معلقکنندهها، ترکیبات ضد اکسیداسیون، مواد پایین آورنده اصطکاک و بازدارندههای خورندگی و زنگزدگی را مشاهده کرد. اما روغنهای ترمز بیشتر بر پایه گلیکول (مانند DOT3 و DOT4) یا سیلیکون (مانند DOT5) هستند. این ترکیبات خاصیت جذب رطوبت دارند و باید مقاومت بالایی در برابر تغییرات دما و فشار داشته باشند.
-
تفاوت از نظر ویژگیها و مشخصات
روغن موتور باید توانایی روانکاری قطعات موتور در دماهای بالا را داشته باشد و میزان ساییدگی و خوردگی سطوح و قطعات را به حداقل برساند. بهترین روغن موتور از نظر مینرال یا سنتتیک بودن با موتور خودرو همخوانی دارد. روغنهایی که در برابر حرارت و اکسیداسیون پایداری و دوام بالایی دارند، در لیست بهترین روغنهای موتور قرار میگیرند. روغن ترمز هم باید نقطه جوش بالایی داشته باشد تا از تشکیل بخار در سیستم ترمز جلوگیری کرده و به عملکرد صحیح سیستم ترمز کمک نماید. البته این روغن به مرور زمان رطوبت هوا را به خود جذب کرده و باعث میشود تا ترمز به درستی کار نکند. برای همین تعویض آن به طور دورهای بسیار حائز اهمیت است.
-
تفاوت از نظر زمان تعویض
در صورتی که روغن موتور به موقع تعویض نشود، کیفیت خود را از دست داده و باعث آسیب به موتور و قطعات مهم آن میشود. زمان تعویض روغن موتور با نشانههایی همراه است که در این خصوص میتوان به روشن شدن چراغ چک، کثیف شدن و تیره شدن روغن، استشمام بوی روغن در داخل ماشین و افزایش صدای موتور اشاره کرد. روغن ترمز آلوده به رطوبت هم خواص خود را از دست داده و سبب کاهش کارایی عمل ترمزگیری میشود. حال در خصوص زمان تعویض روغن موتور باید اشاره شود که بسته به نوع موتور و روغن استفاده شده در آن، این روغن هر چند هزار کیلومتر یا هر چند ماه یک بار نیاز به تعویض پیدا میکند. روغن ترمز هم معمولا هر دو الی سه سال (هر 40 هزار الی 50 هزار کیلومتر) تعویض میشود. بنابراین این روغنها از نظر زمان تعویض نیز کمی با هم تفاوت دارند.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی تفاوت روغن ترمز و روغن موتور پرداختیم. همانطور که ملاحظه کردید روغن ترمز و روغن موتور دو روغن کاملا متفاوت از هم هستند و هر یک به منظور خاصی در خودرو استفاده میشوند. روغن ترمز در کارکرد صحیح سیستم ترمز و روغن موتور در روانکاری قطعات سیستم موتور نقش دارد. این روغنها بهتر است به صورت دورهای مورد بررسی قرار گرفته و در صورت لزوم تعویض شوند. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر می توانید از دوره های جامع برق خودرو، سیستم ترمز، سوخت رسانی و غیره از مجموعه گلپانیا استفاده نمایید.