راهاندازی بخاری خودرو یکی از الزامات هر خودرویی در فصل زمستان محسوب میشود. این سیستم گرمایشی، گرمای تولید شده موتور را به دریچهها رسانده و قدرت خود را توسط باتری تامین میکند. با کمک این سیستم میتوان فضای داخل کابین را به خوبی گرم کرده و از یخ زدن یا بخار کردن بیش از حد شیشهها جلوگیری کرد. در ادامه مطلب با بخاری خودرو و نحوه عملکرد آن بیشتر آشنا خواهیم داشت.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
بخاری خودرو چیست؟
بخاری خودرو یا سیستم گرمایشی خودرو، از مهمترین تجهیزات خودرو است که اهمیت آن در فصل سرما مشخص میشود. این سیستم عملکرد تنگاتنگی با سیستم خنککننده موتور دارد و از گرمای پیشرانه خودرو جهت گرم کردن کابین استفاده میکند. زمانی که خودرو روشن میشود، حرکت سریع پیستون و انفجار سوخت در سیلندر خودرو سبب گرمای زیادی در موتور میشود.
سیستم گرمایشی از گرمای حاصل برای گرم کردن کابین ماشین استفاده میکند. در واقع گرم کردن خودرو با استفاده از گرمای آب موتور انجام میشود. از آنجایی که سیستمهای گرمایشی و خنککننده به نوعی با هم در ارتباط هستند، عدم عملکرد صحیح هر یک از آنها بر روی دیگری تاثیر میگذارد. برای همین توجه به کارکرد صحیح آنها حائز اهمیت است.
اجزای بخاری خودرو و نحوه عملکرد آن
سیستم گرمایشی خودرو شامل اجزای مختلفی است که همگی در همکاری با هم به گرمایش کابین میپردازند. رادیاتور، شیلنگ، واتر پمپ، هسته بخاری، فن دمنده، شیر کنترل بخاری، پنل کنترل گرمایش، ترموستات خنککننده و دریچه تقسیم هوا یا همان دمپر، اجزای اصلی بخاری خودرو محسوب میشوند.
در رابطه با نحوه عملکرد سیستم هم باید اشاره شود که بعد از روشن شدن ماشین، گرمای زیادی در موتور ایجاد میشود. در این حالت مایع خنککننده موتور توسط واترپمپ از رادیاتور به سمت موتور فرستاده میشود. این مایع گرمای ایجاد شده از موتور را به خود جذب کرده و برای خنک شدن مجددا به رادیاتور برمیگردد. در این مسیر هم یک دریچه مخصوص راه مایع خنککننده را در مسیر رادیاتور و موتور جدا کرده و مایع گرم را به هسته بخاری میفرستد. در هسته بخاری هم لولههایی جهت گردش مایع خنککننده و پرههایی برای انتقال گرما از این بخش به داخل کابین خودرو وجود دارد. موتور دمنده هوای گرم را به وسیله کندانسور و هسته بخاری به سمت دریچههای مختلف خودرو هدایت کرده و راننده با تنظیم درجه بخاری میتواند میزان دمای هوای داخل کابین را تنظیم نماید.
عوامل موثر بر عملکرد بخاری خودرو
عملکرد بهتر بخاری خودرو تحت تاثیر چند عامل مختلف است. از جمله:
-
میزان گرمای آب موتور
همانطور که متوجه شدیم برای گرم کردن کابین خودرو از آب گرم موتور استفاده میشود. برای همین درجه آب موتور باید به اندازه کافی بالا باشد. حال سرعت گرم شدن آب به انژکتوری یا کاربراتوری بودن خودرو بستگی دارد. در خودروهای قدیمی که از نوع کاربراتوری هستند، به زمانی در حدود 15 دقیقه نیاز است تا باد گرم از دریچه بخاری وارد کابین شود. اما این فرآیند در خودروهای انژکتوری تنها حدود 3 دقیقه طول میکشد.
-
جنس بدنه رادیاتور
جنس بدنه رادیاتور، عامل دیگری است که در عملکرد بهتر بخاری ماشین تاثیر دارد. در خودروهای قدیمی که رادیاتور اغلب از جنس مس و برنج است، رسانایی کمی در انتقال گرما وجود دارد. اما در خودروهای امروزی که از آلومینیوم برای ساخت رادیاتور استفاده میشود، تاثیر خوبی در مدت زمان لازم جهت انتقال باد گرم از بخاری گذاشته شده است.
دلیل خرابی بخاری ماشین چیست؟
دلایل زیادی در خرابی بخاری خودرو نقش دارند. از جمله:
- خرابی ترموستات: زمانی که ترموستات به درستی کار نکند، آب موتور گرم نشده و بخاری قادر به انتقال باد گرم نمیباشد.
- عدم وجود آب کافی: سطح کم آب گردشی در موتور از دیگر عوامل موثر بر عملکرد نادرست بخاری ماشین است. در صورتی که آب پیشرانه از حد طبیعی کمتر باشد، میزان مایع وارده به سیستم موتور کافی نبوده و دمای آن بیش از حد افزایش مییابد. در این حالت عملکرد ترموستات و در نتیجه بخاری تحت تاثیر قرار میگیرد.
- خرابی فن یا دمنده هوا: در صورتی که فن یا دمنده هوا دچار مشکل شده باشد، هوا با قدرت کمی از دریچهها وارد اتاق میشود. در این حالت دمای داخل کابین به اندازه کافی گرم نمیشود.
- جرمگرفتگی رادیاتور: با جرمگرفتگی رادیاتور حرکت صحیح آب تحت تاثیر قرار گرفته و عملکرد بخاری خودرو با اختلال روبرو میشود. همچنین با گرفتگی لولهها یا شیلنگهای ورودی به رادیاتور، آب به صورت نادرست گردش پیدا میکند.
چند راهکار برای بهبود عملکرد بخاری ماشین
برای بهبود عملکرد انواع بخاری خودرو میتوان از چند راهکار استفاده کرد:
- از سلامت ترموستات باید اطمینان حاصل کرد.
- میزان آب موتور پیش از حرکت باید چک شود.
- از باز بودن مسیر گردش آب و سالم بودن فن یا دمنده هوا باید اطمینان حاصل شود.
- در صورتی که تعداد افراد حاضر در خودرو زیاد باشد، بهتر است شیشه را کمی پایین داده تا هوای تازه در جریان باشد.
جمع بندی
در این از سایت گلپانیا مطلب در خصوص بخاری خودرو و نحوه عملکرد آن صحبت کردیم. بخاری خودرو در واقع همان سیستم گرمایشی خودرو است که وظیفه گرم کردن کابین ماشین در فصل سرما را بر عهده دارد. این سیستم با تامین هوای گرم و جلوگیری از بخار کردن یا یخ زدن شیشهها، شرایط ایدهآلی را برای سرنشینان فراهم میکند. برای همین توجه به عملکرد صحیح آن بسیار حائز اهمیت بوده و باید به سالم بودن اجزای آن توجه شود.
سوالات متداول
- مهمترین اجزای بخاری ماشین چیست؟
رادیاتور، فن، ترموستات و دریچههای هوا از مهمترین اجزای سیستم بخاری محسوب میشوند.
- سیستم گرمایشی خودرو به چه شکل عمل میکند؟
بخاری یا سیستم گرمایشی خودرو به طور عمده با استفاده از گرمای تولیدی موتور، به گرم کردن کابین ماشین میپردازد.
- مدت زمان لازم برای گرم شدن کابین خودرو چقدر است؟
در خودروهای قدیمی کاربراتوری این مدت زمان در حدود 15 دقیقه است. اما در خودروهای انژکتوری این مدت زمان به حدود 3 دقیقه کاهش پیدا کرده است.
- دلایل گرم نکردن بخاری ماشین چیست؟
از رایجترین دلایل گرم نکردن بخاری ماشین باید به خرابی ترموستات، خرابی فن یا دمنده و تنظیم نبودن درجه حرارت درون کابین اشاره کرد.