کاتالیزور از قطعات کوچک و در عین حال مهم در سیستم اگزوز خودرو است و در کاهش آلایندگیهای تولیدی موتور نقش مهمی دارد. این قطعه با گذر زمان گرفته و مسدود میشود و نیاز به تمیزکاری یا جایگزینی پیدا میکند. در این مطلب قصد داریم در خصوص نحوه تمیز کردن کاتالیزور خودرو صحبت کنیم و با دلایل نیاز به تمیز کردن و شستشوی آن آشنا شویم.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
کاتالیزور چیست؟
کاتالیزور یک قطعه کوچک در سیستم اگزوز خودرو است و سبب کاهش آلایندگیهای تولیدی موتور میشود. این قطعه گازهای خروجی موتور را به گازهای کم ضررتر تبدیل کرده و از این طریق منجر به کاهش آلایندگیها میشود. گازهای آلاینده در خودرو شامل گازهای کربن مونواکسید، هیدروکربنهای نسوخته و اکسیدهای نیتروژن است.
برای همین است که زمانی که کاتالیزور خودرو خراب میشود، میزان آلودگی پیشرانه افزایش پیدا میکند. پس کاتالیزور هر خودرویی در تمیزی هوا نقش زیادی دارد و خرابی آن به معنای آسیبرسانی به دیگران و البته خودمان است.
تمیز کردن کاتالیزور خودرو
با افزایش کارکرد خودرو، عمر مفید کاتالیزور کوتاهتر میشود. عمر مفید کاتالیزور در حدود 80 هزار الی 100 هزار کیلومتر عنوان شده است. بسیاری از رانندگان با قدیمی شدن این قطعه، اقدام به تعویض کاتالیزور کرده و از یک قطعه جدید به جای آن استفاده میکنند. اما از آنجایی که قیمت کاتالیزور خودرو کمی بالا است، برخی از افراد به سراغ تمیز کردن آن میروند. با شستن کاتالیزور میتوان آن را به خوبی سرویس کرد تا همچون قبل وظایف خود را انجام دهد.
برای شستشو و تمیز کردن کاتالیزور خودرو هم روشهای زیادی وجود دارد. تنها باید از شوینده مناسب استفاده کرده تا آسیبی به قطعه وارد نشود. استفاده از شوینده نامرغوب و نامناسب سبب خرابی قطعه و بخشهای فلزی درون آن میشود. حتی شویندههای نامناسب ممکن است رسوبات داخل باک را از جای خود خارج کنند و مشکلات دیگری را برای خودرو به وجود آورند.
چرا به شستشوی کاتالیزور نیاز است؟
همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم کاتالیزور از عمر مفیدی برخوردار است و بعد از گذشت مدت زمانی فرسوده و مسدود میشود. گرفتگی بیش از حد این قطعه باعث میشود تا کارایی خود را از دست بدهد. در این شرایط معمولا عملکرد موتور کاهش پیدا کرده و گازهای سمی و خطرناکی در محیط زیست منتشر میشود. همچنین با مسدود شدن و خرابی کاتالیزور، برخی دیگر از سیستمهای خودرو تحت تاثیر قرار میگیرند و احتمال آسیبدیدگیشان افزایش مییابد. برای همین توجه به تمیز بودن کاتالیزور بسیار حائز اهمیت است.
روشهای تمیز کردن کاتالیزور خودرو
برای تمیز کردن کاتالیزور ماشین میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
-
تمیز کردن کاتالیزور با محلول آب و تمیزکننده
یکی از راههای موثر برای تمیز کردن کاتالیزور و رفع مسدودیت آن، استفاده از محلول آب و تمیزکننده است. البته برای استفاده از این روش باید کاتالیزور را از خودرو جدا کرد که ممکن است کمی دشوار و چالشبرانگیز باشد. برای جدا کردن قطعه باید به زیر خودرو رفته و با باز کردن پیچ و اتصالات مربوطه آن را از جای خود خارج کرد. بعد از آن میتوان فرآیند تمیزکاری را شروع کرد. تمیزکننده مورد استفاده در این روش میتواند مایع ظرفشویی یا پودر ماشین لباسشویی باشد. اما بهترین تمیزکننده محصولات مخصوص پاککننده پیشرانه خودرو است. بعد از انتخاب تمیزکننده باید مقداری آب را با آن ترکیب کرده و کاتالیزور را به مدت 24 ساعت در محلول قرار داد. با گذشت یک روز باید کاتالیزور را از محلول خارج کرده و با استفاده از آب پرفشار به خوبی آبکشی کرد. بعد هم باید قطعه را به خوبی خشک کرده و مجددا بر روی خودرو نصب کرد.
-
تمیز کردن کاتالیزور با مکملهای سوخت یا پاککننده مخصوص
یکی دیگر از روشهای موجود برای تمیز کردن کاتالیزور ماشین، استفاده از مکمل سوخت یا پاککننده مخصوص است. این مواد برای جدا کردن دودهها و جرمهای ایجاد شده در داخل قطعه بسیار مفید هستند. برای استفاده از آن هم باید مقداری از مکمل را درون باک ریخته تا با کارکرد خودرو به درون سیستم سوخترسانی حرکت کند و در نهایت به کاتالیزور برسد. با رسیدن مکمل به کاتالیزور، تمام ذرات و دودهها از آن پاک میشود. بسیاری از افراد این روش را موثرتر از روش قبلی میدانند. اما برخی دیگر استفاده از مکمل برای شستشوی کاتالیزور را زیر سوال میبرند. با این حال در این روش نیازی به جدا کردن کاتالیزور نبوده و راحتتر میتوان برای تمیز کردن آن اقدام کرد.
نشانهها و علائم کثیفی کاتالیزور خودرو
کثیفی و مسدود شدن کاتالیزور با چند نشانه مهم همراه است. از جمله:
- کاهش کارایی و شتاب خودرو: مهمترین نشانه کثیفی کاتالیزور، کاهش کارایی خودرو است. در این شرایط شتاب خودرو به حد قابل ملاحظهای کاهش پیدا میکند.
- افزایش مصرف سوخت: از آنجایی که با کثیفی کاتالیزور شتاب خودرو و کارایی موتور افت پیدا میکند، موتور به تلاش بیشتری برای کار کردن نیاز پیدا میکند که همین مسئله مصرف سوخت را افزایش میدهد.
- خروج بوی نامطبوع از اگزوز: از دیگر نشانههای کثیفی کاتالیزور خودرو باید به خروج بوی نامطبوع از اگزوز اشاره کرد. این بو به بوی گوگرد شباهت زیادی دارد و بسیار ناخوشایند است.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص نحوه تمیز کردن کاتالیزور خودرو صحبت کردیم و با بهترین روشهای موجود برای تمیز کردن این قطعه آشنا شدیم. با تمیز کردن اصولی کاتالیزور میتوانید شاهد بهبود کارایی و افزایش شتاب خودرو باشید و از خراب شدن بسیاری از قطعات و اجزای داخلی خودرو جلوگیری نمایید. توصیه میشود از روشهای غیر اصولی همچون شستشوی کاتالیزور با جوهر نمک یا تینر استفاده نکنید. این مواد نه تنها برای تمیز کردن این قطعه موثر نیستند، بلکه به بسیاری از بخشهای آن آسیب وارد میکنند. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر می توانید از دوره های آموزشی سایت گلپانیا استفاده نمایید.
سوالات متداول
- بهترین راه تمیز کردن کاتالیزور خودرو چیست؟
بهترین روش شستشوی کاتالیزور، استفاده از پاککنندههای مخصوص کاتالیزور است و برای استفاده از آنها نیازی به جدا کردن کاتالیزور نمیباشد.
- آیا امکان استفاده از تینر برای تمیز کردن کاتالیزور وجود دارد؟
خیر. محصولاتی نظیر تینر برای گردش در داخل سیستم سوخت خودرو مناسب نیستند. این مواد به بسیاری از بخشهای سیستم سوخت و غیره آسیب وارد میکنند.
- نشانههای زمان تعویض یا شستشوی کاتالیزور ماشین چیست؟
کاهش شتاب و قدرت موتور، افزایش مصرف سوخت، روشن شدن چراغ چک موتور و خروج بوی نامطبوع از علائم ضعف و نیاز به شستشوی کاتالیزور است.
- شستشوی کاتالیزور چه مزایایی دارد؟
کاهش چشمگیر آلایندگی هوا، بهبود عملکرد موتور، افزایش شتاب خودرو و افزایش طول عمر کاتالیزور از مهمترین مزایای شستشوی این قطعه است.