گیربکس دوکلاچه از پرطرفدارترین انواع گیربکس اتومات در دنیا است و نسبت به گیربکسهای اتوماتیک سنتی مزایای زیادی دارد. خودروهایی که مجهز به گیربکس دوکلاچه هستند، رانندگی نرم‌تر و راحت‌تر را امکانپذیر کرده و منجر به مصرف سوخت بهینه می‌شوند. همچنین بهترین عملکرد از نظر سرعت تعویض دنده را در اختیار راننده قرار می‌دهند. در ادامه با گیربکس دو کلاچه (DCT) بیشتر آشنا شده و مزایا، معایب و عملکرد آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
گیربکس دوکلاچه Dual Cluth Transmission یا در اختصار DCT، از انواع کلاچ‌های اتوماتیک است و بهترین عملکرد از نظر سرعت تعویض دنده را در میان انواع کلاچ اتومات دارد. ساختمان این کلاچ کمی پیچیده است و در آن از دو کلاچ استفاده شده است. یکی از کلاچ‌ها برای تعویض دنده‌های فرد و دیگری برای دنده‌های زوج است. برای همین تعویض دنده راحت‌تر و سریع‌تر صورت گرفته و اتلاف زمان جهت قطع و وصل کلاچ در حین تعویض دنده از بین می‌رود. گیربکسهای دوکلاچه در دو مدل تر و خشک تولید می‌شوند. مدل تر آن برای ماشین‌های سنگین و مدل خشک آن برای خودروهای سبک از جمله ماشین‌های اسپرت کاربرد دارد.
گیربکسهای دوکلاچه از نظر ساختاری و عملکردی به دو دسته تر و خشک قابل تقسیم هستند:
گیربکسهای دوکلاچه از ساختار پیچیده‌ای برخوردار هستند و هزینه تعمیر و نگهداری زیادی دارند. ساختار داخلی گیربکس DCT شامل دو کلاچ مجزا یکی برای دنده‌های فرد و دیگری برای دنده‌های زوج، دو مجموعه دنده و واحد کنترل الکترونیکی پیشرفته است. ساختار گیربکسهای دوکلاچه، ترکیب قدرت و سرعت است. عملکرد آنها هم تا حد زیادی مشابه با گیربکسهای دستی است. با این حال نیازی به فشردن پدال کلاچ و تغییر دنده توسط راننده ندارند. همانطور که متوجه شدیم گیربکس دوکلاچه دارای دو کلاچ مستقل برای کنترل دنده‌های زوج و فرد است. به این صورت زمانی که یک دنده در حال استفاده است، دنده بعدی آماده شده و در لحظه مناسب جایگزین آن میشود. از این رو تعویض دنده‌ها روان‌تر و سریع‌تر انجام شده و هیچ قطعی در انتقال قدرت رخ نمی‌دهد.
مهمترین مزایای گیربکس دوکلاچه عبارت است از:
در رابطه با معایب گیربکس دوکلاچه DCT هم باید به ساختار پیچیده و هزینه بالای تعمیرات اشاره کرد. هزینه خرید اولیه آنها هم بالاتر است و نیاز به نگهداری دقیق (تعویض روغن تخصصی) دارند. همچنین از آنجایی که کلاچ‌ها با تغییر دنده باز و بسته می‌شوند، بیشتر در معرض سایش قرار گرفته و عمر کمتری پیدا می‌کنند. این موضوع در گیربکسهای دوکلاچه خشک که فاقد مایع برای خنک کردن هستند، بیشتر قابل مشاهده است.
گیربکس AT یا گیربکس اتوماتیک هیدرولیک، از رایج‌ترین انواع جعبه دنده اتوماتیک در ایران است و در بسیاری از خودروها دیده میشود. در این گیربکس سیستم هیدرولیک جایگزین کلاچ مکانیکی شده و تعویض دنده‌ها به صورت اتومات انجام میشود. گیربکس اتومات AT از چند جهت با گیربکس دوکلاچه DCT تفاوت دارد. از جمله:
| ویژگی | گیربکس دوکلاچه DCT | گیربکس اتوماتیک AT |
| شتابگیری | بسیار سریع | متوسط |
| تعویض دنده | سریع و فوری | با کمی مکث و نرمی |
| مصرف سوخت | بهینه | کمی بالا |
| پیچیدگی و هزینه تعمیر | بالا | پایین تا متوسط |
| مقاومت در فشار بالا | ایده‌آل | نسبتا خوب |
از آنجایی که هزینه تعمیر گیربکسهای دوکلاچه بالا است، بهتر است به نکات مراقبتی از آنها توجه کرده و با این کار به حفظ عملکرد بهینه گیربکس‌ها کمک کرد.
در این مطلب به بررسی کامل گیربکس دوکلاچه پرداختیم و مزایا، معایب و نحوه عملکرد آن را مورد ارزیابی قرار دادیم. گیربکسهای دوکلاچه از محبوب‌ترین انواع گیربکس اتومات محسوب شده و از مزایای زیادی همچون تعویض دنده سریع و فوری، رانندگی نرم و روان و مصرف سوخت بهینه برخوردار میباشند. با این حال به دلیل ساختار پیچیده، هزینه تعمیر و نگهداری بالاتری دارند و عمر مفیدشان کمتر است. برای آشنایی با انواع سیستم گیربکس و سیستم‌های برقی خودرو میتوانید دوره‌های آموزش برق خودرو مرتبط مجموعه گلپانیا را تهیه کرده و دانش خود در این حوزه را ارتقا دهید.
گیربکسهای DCT و CVT، هر یک مزایا و معایب خود را دارند. افرادی که رانندگی با شتاب بالا و تعویض راحت دنده برایشان در اولویت است، گیربکس دوکلاچه گزینه بهتری برایشان است. افرادی هم که به دنبال رانندگی نرم و روان در ترافیکهای شهری هستند، گیربکس CVT برایشان مناسبتر است.
در حال حاضر خودروهای تارا اتومات و ریرا مجهز به گیربکس دوکلاچه سی وی تی هستند.
نگه داشتن مداوم پا روی ترمز در ترافیک، شتابگیری شدید بلافاصله بعد از استارت زدن و استفاده از روغن نامناسب یا عدم تعویض به موقع روغن از اشتباهاتی است که منجر به آسیب به گیربکس DCT میشود.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
پشتیبانی
