سیمکشی خودرو به شبکهای از اتصالات الکتریکی گفته میشود که انرژی الکتریکی و سیگنالها را در سراسر خودرو منتقل میکند. این سیستم یکی از اصلیترین و مهمترین اجزای خودرو است و وظایف زیادی را بر عهده دارد. در این مطلب قصد داریم در خصوص سیم کشی خودرو صحبت کنیم و با اجزا و نقش آن در خودرو بیشتر آشنا شویم.
سیم کشی خودرو
همانطور که در ابتدای متن اشاره کردیم سیم کشی خودرو یکی از اجزای اصلی و حیاتی سیستم برق خودرو است. این بخش نقش اساسی در تامین انرژی اجزای مختلف و تضمین عملکرد روان آنها را بر عهده دارد. برای درک بهتر سیمکشی خودرو میتوان آن را همچون رگهای خونی در بدن انسان در نظر گرفت که در سراسر بدن پراکنده هستند و اکسیژن و مواد لازم را به بخشهای مهم میرسانند. سیم کشی خودرو هم در تمام بخشهای خودرو پراکنده بوده و سیگنال و انرژی الکتریکی را به کمک دینام به تمام بخشها و قطعات الکترونیکی منتقل مینماید.
در صورتی که خودرو سیمکشی مناسبی نداشته باشد، برق تولیدی دینام هدر رفته و بلااستفاده میشود. همچنین در این شرایط قطعات الکترونیکی خودرو انرژی لازم را دریافت نکرده و در عملکردشان اختلال ایجاد میگردد. بنابراین همانطور که مشخص است سیمکشی در خودرو نقش بسیار مهمی دارد و باید به شکل مناسبی پیادهسازی شود.
اجزای سیستم سیم کشی خودرو
سیمکشی خودرو شامل سه بخش مهم سیم، فیوز و اتصالات است. این اجزا بخشهای ثابت در هر سیستم سیمکشی ماشین هستند. در این بخش به بررسی اجزای سیم کشی خودرو و نقش آنها میپردازیم.
-
سیم در سیم کشی خودرو
سیمها علاوه بر انتقال نیروی الکتریسیته، وظیفه انتقال اطلاعات و سیگنالهای دریافتی از سنسورها یا ECU را بر عهده دارند. مقاومت هر سیم بسته به جریان عبوری از آن باید انتخاب شود. در صورتی که مقاومت سیم با جریان عبوری تطابق نداشته باشد، سیم خیلی سریع ذوب میشود. همچنین سیمها باید مقاومت گرمایی لازم را داشته باشند تا با عوامل مخرب به خوبی مقابله نمایند. در خصوص شاخصههای مهم برای هر سیم باید به طول، جنس، رنگ و قطر سیم اشاره کرد.
- طول سیم: طول سیم با مقاومت آن ارتباط مستقیم دارد. هر چقدر طول سیم بیشتر باشد، یعنی مقاومت آن بالاتر است.
- جنس سیم: سیمهای استفاده شده در سیمکشی خودرو اغلب از جنس مس هستند. هر چقدر مس کیفیت و خلوص بیشتری داشته باشد، مقاومت سیم کمتر شده و جریان بیشتری انتقال داده میشود.
- سایز یا قطر سیم: قطر سیم با مقاومت آن ارتباط معکوس دارد. هر چقدر سیم قطر بیشتری داشته باشد، مقاومت آن کمتر میشود.
سیمها در سیم کشی خودرو بسیار مهم هستند و باید از نوع مناسبی انتخاب شوند. روکش سیمهای موجود در سیمکشی خودرو اغلب از جنس لاستیک است. برخی از آنها هم از یک لوله پلاستیکی نرم و منطعف پلاستیکی یا PVC عبور داده میشوند تا مورد حفاظت بیشتری قرار بگیرند.
-
فیوز در سیم کشی خودرو
فیوزها در سیمکشی خودرو به محافظت از سیمهای متصل به خود میپردازند. زمانی که جریان عبوری از سیم بالاتر از میزان مقاومت آن باشد، فیوز پریده و جریان قطع میشود. همین امر سبب حفاظت از سیم و جلوگیری از آسیبدیدگی آن میشود. فیوزها به طور معمول از یک نوار فلزی ساخته میشوند و در یک محفظه غیر رسانا قرار میگیرند. در حال حاضر اکثر خودروها دارای دو پنل فیوز هستند. یکی از پنلها نزدیک به موتور و دیگری نزدیک به داشبورد است.
- پنل فیوز محفظه موتور: فیوزهای مربوط به قطعاتی همچون پمپ بنزین، پمپ ترمز ضد قفل و فنهای خنک کننده در این بخش قرار دارند.
- پنل فیوز نزدیک به داشبورد: در این پنل فیوزهای مربوط به قطعات و سوئیچهای واقع در محفظه کابین خودرو قرار دارند.
-
اتصالات در سیم کشی خودرو
سومین بخش سیم کشی خودرو مختص به اتصالات یا سوکتها است که به عنوان مسیر و وسیله اتصال سیمکشی به مصرف کننده شناخته میشود. بدون سوکت انتقال جریان به مصرف کننده صورت نمیگیرد. همچنین این اجزا در تعمیرات سیمکشی و فیوز نقش مهمی ایفا میکنند. اتصالات در سیمکشی خودرو خود شامل چهار جزء اصلی هستند:
- پوسته: پوسته قالب اصلی سوکت است و تمام اجزا را در خود جای میدهد. این بخش دارای دو قطعه مجزا است که توسط یک گیره اتصال روی بدنه آنها به هم وصل میشود.
- پینها: پینها هدایت الکتریسیته از یک نیمه سوکت به نیمه دیگر را بر عهده دارند. این اجزا با ابزار مخصوصی به سیمها فشرده میشوند.
- نگهدارنده پین: نگهدارنده پین یک قطعه پلاستیکی است که جهت نگهداری از پینها به کار میرود. این بخش از جدا شدن و خروج پین از جای خود جلوگیری مینماید.
- واشر عایق: واشر عایق از نفوذ آب به سوکت جلوگیری میکند. هر یک از اتصالات یا سوکتها دارای یک واشر عایق هستند که در پشت آنها قرار دارد. در صورتی که واشر کیفیت خوبی نداشته باشد، سوکت خیلی زود آسیب میبیند.
کدهای رنگی در سیم کشی خودرو
در سیم کشی خودرو از سیمهای رنگی مختلفی استفاده میشود تا شناسایی عملکردها و عیبیابی آنها به راحتی انجام شود.
- سیم آبی: این سیم اتصال دهنده کلید و چراغهای بزرگ جلوی خودرو است.
- سیم آبی و سفید: این سیم متعلق به چراغ نور بالا جلوی خودرو است.
- سیم آبی و قرمز: این سیم متعلق به چراغ نور پایین جلوی خودرو است.
- سیم قرمز: سیم قرمز اتصال دهنده کلید و چراغهای کوچک جلو و عقب ماشین است.
- سیم زرد: این سیم اتصال دهنده دینام، جعبه فیوز و سیم چراغ شارژ است.
- سیم سبز: سیم سبز رنگ اتصال دهنده فیوز، مصرف کنندهها و چراغ راهنما است.
- سیم سبز و سفید: این سیم متعلق به چراغ راهنمای سمت راست است.
- سیم سبز و قرمز: این سیم متعلق به چراغ راهنمای سمت چپ است.
- سیم سبز و بنفش: این سیم متعلق به چراغ ترمز است.
- سیم سبز و قهوهای: این سیم متعلق به چراغ دنده عقب است.
- سیم مشکی: سیم مشکی مخصوص اتصال بدنه است.
- سیم سفید: این سیم متصل به کویل، چراغ روغن و چراغهای اخطار دهنده است.
آموزش برق خودرو با دورههای جامع گلپانیا
در صورتی که علاقمند به یادگیری برق خودرو و نحوه سیمکشی آن هستید، میتوانید از دورههای مجموعه گلپانیا استفاده نمایید. مجموعه گلپانیا به عنوان اولین مرجع آموزش آنلاین تخصصی خودرو در کشور، دورههای مختلفی را به صورت تخصصی برگزار مینماید. با خرید دورههای این مجموعه و یادگیری آنها میتوانید شخصا اقدام به تعمیر خودروی خود کرده و به آسانی وارد بازار کار شوید.
جمع بندی
در این مطلب با سیم کشی خودرو و اجزای مهم آن آشنا شدیم. همانطور که متوجه شدیم سیمکشی خودرو شامل سه جز اصلی یعنی سیمها، فیوزها و سوکتها (اتصالات) است که هر کدام شامل اجزای مختلفی هستند. سیم کشی خودرو از حساسترین و پیچیدهترین بخشهای خودرو است و نقش مهمی در انتقال جریان برق به اجزای مختلف را بر عهده دارد.