نوسان دور موتور یکی از مشکلاتی است که رانندگان زیادی با آن مواجه میشوند. زمانی که دور موتور دائما افزایش یا کاهش پیدا میکند، باید علت آن را پیدا کرده و برای رفع مشکل اقدام کرد. در صورتی که به این موضوع توجهی نشود و دور موتور نوسانات زیادی داشته باشد، خودرو دچار لرزش شده و ممکن است اتفاقات دیگری هم برای آن رخ دهد. برای همین رانندگان بهتر است از دلایل نوسان دور موتور اطلاع داشته باشند تا بتوانند حتی الامکان از بروز این مشکل جلوگیری نمایند. در ادامه مطلب به بررسی سنسور دور موتور میپردازیم و با 10 دلیل نوسان دور موتور آشنا میشویم.
دور موتور چیست؟
دور موتور یا در اصطلاح RPM (Revolutions Per Minute)، نشانگر چرخش یا تعداد دورها در دقیقه است. به عبارتی RPM نشان دهنده تعداد دورهایی است که مجموعه دوار موتور در یک دقیقه میچرخد. با شتابگیری و یا کاهش سرعت خودرو، لاستیکها با سرعت معینی شروع به چرخش میکنند. در این زمان اگر به سرعتسنج خودرو نگاه کنید، میتوانید RPM یا همان دور موتور را مشاهده نمایید.
خوب است اشاره شود که در خودروهای دارای گیربکس دستی، عدد RPM بسیار مهم است. اما در خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک، این عدد اهمیت کمتری دارد. چرا که خودرو به طور خودکار تعداد دورها را مشخص کرده و بر اساس آن گیربکس را جهت کاهش یا افزایش سرعت خودرو تنظیم میکند. آر پی ام یا همان دور موتور، یکی از مهمترین ملاکهای اندازهگیری عملکرد موتور خودرو است. هر چقدر دور موتور در دقیقه بیشتر باشد، سرعت آن هم بیشتر است. در واقع RPM ارتباط مستقیمی با سرعت و قدرت خودرو دارد. به این منظور زمانی که راننده پدال گاز را بیشتر فشار دهد، تعداد دور موتور هم بیشتر شده و سرعت خودرو بالاتر میرود.
سنسور دور موتور و علائم خرابی آن
در صورتی که سنسور دور موتور خودرو خراب شود، ماشین قادر به روشن شدن نمیباشد. برای همین این قطعه باید به صورت دورهای بررسی شده و در صورت بروز مشکل تعمیر یا تعویض گردد. گاهی اوقات خرابی سنسور دور موتور به خاطر کثیفی یا تجمع براده در اطراف موتور رخ میدهد. این مشکل با تمیز کردن قابل رفع شدن است. اما در صورتی که خرابی سنسور دور موتور به دلایل دیگری باشد، باید سریعا از یک متخصص یا تعمیرکار حرفهای در این امر کمک گرفته شود. از نشانههای خرابی سنسور دور موتور میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم کارکرد درست دورسنج
- نمایش نادرست دور موتور
- خاموش شدن ماشین به طور ناگهانی
- روشن نشدن خودرو در زمان استارت زدن
- ایجاد کات آف پیش از بالا بردن دور موتور
مهمترین دلایل نوسان دور موتور چیست؟
حال که با دور موتور و اهمیت آن آشنا شدیم، بهتر است به سراغ بررسی دلایل نوسان دور موتور برویم. مهمترین دلایل نوسان آر پی ام یا همان دور موتور عبارتند از:
-
نشتی وکیوم موتور
در صورتی که دور موتور در زمان شتابگیری دارای نوسان باشد، ممکن است مشکل به خاطر نشتی وکیوم موتور باشد. این مشکل زمانی رخ میدهد که جریان هوا در منیفولد ورودی یا سیستم اگزوز قطع میشود. از نشانههای نشتی وکیوم هم میتوان به روشن شدن چراغ موتور، اتلاف برق، راندمان پایینتر سوخت، صدای خشخش و از کار افتادن خودرو اشاره کرد. پس اگر شاهد چنین علائمی بودید، حتما به بررسی وضعیت وکیوم موتور بپردازید تا شاهد نوسان دور موتور نباشید.
-
فرسوده شدن شمعها
شمعها از جمله قطعات مصرفی هستند که پس از مدتی نیاز به تعویض پیدا میکنند. زمانی که شمعهای خودرو فرسوده میشوند، نمیتوانند سوخت را به درستی در پیستون مشتعل نمایند. همین امر هم میتواند سبب کند شدن شتابگیری و لرزش خودرو شود. برای همین فرسودگی شمعها از دیگر دلایل نوسان دور موتور است که با تعویض به موقع آنها میتوان مشکل را برطرف کرد.
-
خرابی سنسور میل بادامک
از دیگر دلایل نوسان دور موتور خودرو باید به خرابی سنسور میل بادامک اشاره کرد. CPS یا همان سنسور میل بادامک، قطعهای است که سرعت و موقعیت میل لنگ در حال چرخش را ردیابی میکند. در صورتی که این سنسور به درستی کار نکند، دور موتور ممکن است دچار نوسان و تغییر شود. چرا که در این شرایط نمیتواند اطلاعات دقیقی را در رابطه با موقعیت میل لنگ دریافت نماید.
-
خرابی سنسور دریچه گاز
در صورتی که سنسور دریچه گاز یا همان TPS خراب شده باشد، خودرو خود به خود بدون فشردن پدال گاز دچار شتابگیری میشود. این مسئله که بسیار خطرناک است، سبب نوسان دور موتور میشود. برای همین اگر در زمان شتابگیری متوجه نوسان دور موتور شدید، ممکن است ایراد به خاطر خرابی سنسور دریچه گاز باشد.
-
کثیفی انژکتورهای سوخت
با گذر زمان انژکتور سوخت توسط خاک و مواد آلاینده موجود در سوخت مسدود میشود. زمانی که این اتفاق رخ میدهد، خودرو ممکن است در زمان شتابگیری دچار لرزش شده و یا قدرت کمتری پیدا کند. در این حالت خودرو عملکرد درستی از خود نشان نداده و راندمان سوخت آن به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
-
خرابی سرعت سنج خودرو
یکی دیگر از عواملی که منجر به نوسان دور موتور میشود، خرابی سرعتسنج خودرو است. سرعتسنج جزو قطعاتی است که احتمال آسیبدیدگی آن بسیار پایین است. حال ممکن است به دلیل تصادف و یا آسیبهای محیطی دچار خرابی شود. در صورتی که سرعتسنج خودرو خراب شود، جلو آمپر باید به طور کامل تعویض گردد.
-
کثیف بودن فیلترها
فیلتر هوا به جذب آلودگیها و مواد آلاینده پرداخته و هوای تمیزی را وارد موتور خودرو میکند. در صورتی که آلودگیها بیش از حد نرمال شوند، موجب مسدود شدن فیلتر هوا میشوند. در این شرایط جریان هوا به موتور کاهش پیدا کرده و سبب کارکرد بیش از حد موتور خودرو میشود. این موضوع خود سبب افزایش مصرف سوخت و همچنین نوسان دور موتور در زمان رانندگی میشود.
-
نشتی مایع گیربکس
مشکلات مربوط به سیستم انتقال قدرت خودرو هم میتوانند در نوسان دور موتور تاثیر داشته باشند. در صورتی که مایع گیربکس دچار نشتی باشد، خودرو به دلیل لغزش مبدل گشتاور با دورهای بالاتر شروع به چرخش میکند. این مشکل میتواند با گذشت زمان سبب خرابی گیربکس خودرو شود و هزینه زیادی را به دوش راننده تحمیل نماید.
-
خرابی دریچه کنترل هوای دور آرام
نوسان دور موتور در زمان شتابگیری، اغلب به خاطر مشکل در شیر کنترل هوای دور آرام رخ میدهد. دریچه کنترل هوای دور آرام بر روی بدنه دریچه گاز موتورهای تزریق سوخت نصب است. در صورتی که مشکلی در شیر کنترل دور آرام ایجاد شود و دور موتور دچار نوسان گردد، احتمالا مشکل از ارتباط بین IAC و ECU است.
-
خرابی باتری و دینام
به جز موارد اشاره شده، خرابی دینام و باتری خودرو هم میتواند موجب نوسان دور موتور خودرو شود. برای همین بهتر است این اجزا به صورت دورهای بررسی شوند و در صورت لزوم مورد تعویض قرار بگیرند.
جمع بندی
در این مطلب با 10 دلیل مهم نوسان دور موتور آشنا شدیم. همانطور که مشاهده کردید دلایل زیادی میتواند موجب نوسان دور موتور خودرو شود. در این رابطه باید به مشکل در شیر کنترل هوای دور آرام، نشتی وکیوم، فرسوده شدن شمعها، خرابی سنسور دریچه گاز، کثیف بودن انژکتورهای سوخت، کثیف بودن فیلتر هوا، خرابی سنسور میل بادامک، خرابی سرعتسنج، نشتی مایع گیربکس، مشکلات مربوط به تسمه تایم و خرابی باتری یا دینام خودرو اشاره کرد.