نوسان دور موتور یکی از مشکلاتی است که رانندگان زیادی با آن مواجه می‌شوند. زمانی که دور موتور دائما افزایش یا کاهش پیدا میکند، باید علت آن را پیدا کرده و برای رفع مشکل اقدام کرد. در صورتی که به این موضوع توجهی نشود و دور موتور نوسانات زیادی داشته باشد، خودرو دچار لرزش شده و ممکن است اتفاقات دیگری هم برای آن رخ دهد. برای همین رانندگان بهتر است از دلایل نوسان دور موتور اطلاع داشته باشند تا بتوانند حتی الامکان از بروز این مشکل جلوگیری نمایند. در ادامه مطلب به بررسی سنسور دور موتور می‌پردازیم و با 10 دلیل نوسان دور موتور آشنا می‌شویم.
دور موتور یا در اصطلاح RPM (Revolutions Per Minute)، نشانگر چرخش یا تعداد دورها در دقیقه است. به عبارتی RPM نشان دهنده تعداد دورهایی است که مجموعه دوار موتور در یک دقیقه می‌چرخد. با شتاب‌گیری و یا کاهش سرعت خودرو، لاستیک‌ها با سرعت معینی شروع به چرخش می‌کنند. در این زمان اگر به سرعت‌سنج خودرو نگاه کنید، میتوانید RPM یا همان دور موتور را مشاهده نمایید.
خوب است اشاره شود که در خودروهای دارای گیربکس دستی، عدد RPM بسیار مهم است. اما در خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک، این عدد اهمیت کمتری دارد. چرا که خودرو به طور خودکار تعداد دورها را مشخص کرده و بر اساس آن گیربکس را جهت کاهش یا افزایش سرعت خودرو تنظیم میکند. آر پی ام یا همان دور موتور، یکی از مهمترین ملاک‌های اندازه‌گیری عملکرد موتور خودرو است. هر چقدر دور موتور در دقیقه بیشتر باشد، سرعت آن هم بیشتر است. در واقع RPM ارتباط مستقیمی با سرعت و قدرت خودرو دارد. به این منظور زمانی که راننده پدال گاز را بیشتر فشار دهد، تعداد دور موتور هم بیشتر شده و سرعت خودرو بالاتر می‌رود.
در صورتی که سنسور دور موتور خودرو خراب شود، ماشین قادر به روشن شدن نمی‌باشد. برای همین این قطعه باید به صورت دوره‌ای بررسی شده و در صورت بروز مشکل تعمیر یا تعویض گردد. گاهی اوقات خرابی سنسور دور موتور به خاطر کثیفی یا تجمع براده در اطراف موتور رخ میدهد. این مشکل با تمیز کردن قابل رفع شدن است. اما در صورتی که خرابی سنسور دور موتور به دلایل دیگری باشد، باید سریعا از یک متخصص یا تعمیرکار حرفه‌ای در این امر کمک گرفته شود. از نشانه‌های خرابی سنسور دور موتور میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حال که با دور موتور و اهمیت آن آشنا شدیم، بهتر است به سراغ بررسی دلایل نوسان دور موتور برویم. مهمترین دلایل نوسان آر پی ام یا همان دور موتور عبارتند از:
نشتی خلاء یعنی اینکه هوای اضافه وارد موتور شود . ایسیو همواره میزان سوخت را با هوای ورودی تنظیم میکند ، اگر هوایی غیر از ورودی دریچه گاز وارد موتور شود ایسیو نمیتواند مقدار سوخت را تنظیم کند و بعضا این ایراد باعث نوسان دور موتور میشود . نشتی میتواند از اورینگ منیفولد ، اورینگ دریچه گاز ، اورینگ انژکتورها و … اتفاق بیوفتد.
شمع‌ها از جمله قطعات مصرفی هستند که پس از مدتی نیاز به تعویض پیدا می‌کنند. زمانی که شمع‌های خودرو فرسوده می‌شوند، نمیتوانند سوخت را به درستی در پیستون مشتعل نمایند. همین امر هم میتواند سبب کند شدن شتاب‌گیری و لرزش خودرو شود. برای همین فرسودگی شمع‌ها از دیگر دلایل نوسان دور موتور است که با تعویض به موقع آنها میتوان مشکل را برطرف کرد.
از دیگر دلایل نوسان دور موتور میتوان به خرابی سنسور دور موتور یا اصطلاحا سنسور میل لنگ اشاره کرد . این سنسور وظیفه دارد همواره موقعیت میل لنگ را به ایسیو گزارش دهد تا ایسیو طبق اطلاعات این سنسور زمان جرقه زنی و احتراق را تنظیم کند . اگر این سنسور به مشکل بخورد ممکن است دور موتور نوسان پیدا کند.
این سنسور روی دریچه گاز نصب شده و میزان باز شدن پولکی دریچه گاز را به ایسیو گزارش میدهد . در صورتیکه این قطعه دچار مشکل شود روی عملکرد استپر موتور هم تاثیر میگذارد و باعث نوسان دور موتور میشود.
انژکتورها وظیفه ی سوخت پاشی داخل سیلندر را به عهده دارند . به دلیل وجود ناخالصی در بنزین و کثیفی در مسیر سوخت رسانی این قطعات به مرور دچار گرفتگی شده و میزان نسبت سوخت و هوا در خودرو درست تنظیم نمیشود . این امر معمولا باعث لرزش موتور و در نهایت نوسانات دور موتور میشود.
یکی از شایع ترین دلایل نوسان دور موتور استپر است.
استپر موتور یا موتور پله ای قطعه ای است که روی دریچه گازهای مکانیکی ( سیمی ) نصب شده و وظیفه ی تنظیم دور آرام خودرو را دارد . زمانیکه راننده پدال گاز را رها میکند و مسیر ورودی هوا توسط پولکی بسته میشود ، استپر با دستوری که از ایسیو میگیرد وظیفه دارد هوا را به داخل موتور هدایت کند تا خودرو خاموش نشود . اگر این قطعه دچار مشکل شود نمیتواند میزان هوای ورودی به موتور را درست تنظیم کند و دور موتور نوسان پیدا میکند .
فیلتر هوا به جذب آلودگی‌ها و مواد آلاینده پرداخته و هوای تمیزی را وارد موتور خودرو میکند. در صورتی که آلودگی‌ها بیش از حد نرمال شوند، موجب مسدود شدن فیلتر هوا می‌شوند. در این شرایط جریان هوا به موتور کاهش پیدا کرده و سبب کارکرد بیش از حد موتور خودرو میشود. این موضوع خود سبب افزایش مصرف سوخت و همچنین نوسان دور موتور در زمان رانندگی میشود.
همانطور که متوجه شده اید اصلی ترین مجرای ورود هوا به موتور از سمت دریچه گاز میباشد . در خودروهای مجهز به دریچه گاز برقی چون استپر موتور وجود ندارد ، ایسیو وظیفه دارد با کنترل موتور دریچه گاز برقی مقداری پولکی را باز نگه دارد تا هوا وارد موتور شود . به مرور زمان دریچه گاز برقی دچار کثیفی و آلودگی میشود و در این زمان ایسیو نمیتواند پولکی دریچه گاز را در جای درست تنظیم کند . به همین خاطر دور موتور دچار نوسان میشود که لازم است دریچه گاز شست شو و سرویس شود.
سیستم دریچه گاز برای کنترل میزان هوای ورودی دارای سنسورها و عملگرهای مختلفی هست . جدا از خرابی سنسورها و عملگرهای موجود مثل استپر ، سنسور دریچه گاز و … اگر سوکت ها و اینترکانکتورهای سر راه این قطعات فرسوده و کثیف باشند ، درنتیجه خود قطعات به درستی عمل نمیکنند و هوای ورودی به موتور درست تنظیم نمیشود . همین امر سبب نوسان دور موتور میشود .
به جز موارد اشاره شده، خرابی دینام و باتری خودرو هم میتواند موجب نوسان دور موتور خودرو شود. برای همین بهتر است این اجزا به صورت دوره‌ای بررسی شوند و در صورت لزوم مورد تعویض قرار بگیرند.
در این مطلب در سایت گلپانیا با 10 دلیل مهم نوسان دور موتور آشنا شدیم. همانطور که مشاهده کردید دلایل زیادی میتواند موجب نوسان دور موتور خودرو شود. در این رابطه باید به مشکل در استپر موتور ، نشتی خلاء ، خرابی شمع ها ، کثیفی انژکتورها ، کثیفی فیلتر هوا ، خرابی سنسور میل لنگ ، ایراد در سنسور دریچه گاز ، کثیفی اتصالات برقی ، کثیفی دریچه گاز خرابی باتری یا دینام خودرو اشاره کرد.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
گلپانیا اولین مرجع آموزش آنلاین تخصصی خودرو
با عضویت در خبرنامه ما از جدیترین دوره هاو تخفیف با خبر شوید
تمامی حقوق این سایت برای آکادمی گلپانیا محفوظ است
