یکی از علائم خرابی تسمه دینام، خروج صدای جیر جیر از زیر کاپوت است. صدای جیر جیر یکی از آزاردهندهترین صداهایی است که میتواند از داخل کابین خودرو شنیده شود. عمدهترین دلیل آن هم خرابی تسمه دینام است که با تعمیر یا تعویض آن میتوان مشکل را برطرف کرد. در ادامه به بررسی دلایل صدای جیر جیر تسمه دینام میپردازیم و با نحوه رفع صدا آشنا میشویم.
تسمه دینام چیست؟
تسمه دینام خودرو که با عناوین تسمه پروانه و تسمه مارپیچ نیز شناخته میشود، نوعی تسمه یا کمربند انتقال قدرت است. این تسمه وظیفه انتقال نیروی گشتاور موتور به اجزای مختلفی از خودرو نظیر اویل پمپ، واتر پمپ، دینام و سیستم تهویه مطبوع را برعهده دارد. به عبارتی تسمه دینام با مرتبط کردن موتور و دینام، سبب ایجاد جریان برق کافی میگردد. از این رو در صورتی که تسمه دینام با مشکل مواجه شده و یا عمر مفید آن به پایان برسد، بر روی برق و عملکرد ماشین تاثیر گذاشته میشود.

علت خروج صدای جیر جیر از تسمه دینام
به طور کلی خروج صدای جیر جیر از داخل موتور، مربوط به یکی از قطعات تسمه دینام، بلبرینگ دینام و هرزگردها است. البته در بیشتر مواقع این صدا از تسمه دینام شنیده میشود. در رابطه با مهمترین دلایل صدای جیر جیر تسمه دینام میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

-
شل بودن تسمه دینام
در صورتی که تسمه دینام بیش از حد شل شده باشد، بر روی فولیها سایش پیدا کرده و سبب ایجاد صدای جیر جیر میشود. در این شرایط رفع صدای جیر جیر بسیار ساده است و تنها باید تسمه دینام را در جای خود سفت کرد. شل بودن تسمه دینام هم اغلب زمانی رخ میدهد که تسمه به تازگی تعویض شده است. زمانی که تسمه شل شود، به درستی بر روی فولیهای دینام قرار نمیگیرد و بر روی سیستم برق خودرو تاثیر گذاشته میشود.
-
معیوب بودن تسمه دینام
از دیگر دلایل خروج صدای جیر جیر از تسمه دینام باید به معیوب بودن آن اشاره کرد. اگر در زمان لمس تسمه دینام شاهد آسیب فیزیکی بودید، باید به تعویض آن بپردازید. همچنین اگر این قطعه حالت سوخته و یا سُری پیدا کرده باشد، باید مورد تعویض قرار بگیرد.
-
خیس شدن تسمه دینام
در برخی خودروها تسمه دینام در کنار مخزن شیشهشور یا مخزن رادیاتور قرار دارد. اگر در زمان پر کردن این مخزنها به اشتباه بر روی تسمه دینام آب ریخته شود، احتمال خروج صدای جیر جیر از تسمه دینام افزایش پیدا میکند. البته این مورد بسیار خاص بوده و به ندرت اتفاق میافتد.
-
فرسودگی تسمه دینام
تسمه دینام از قطعات مصرفی است و طول عمر محدودی دارد. در صورتی که مدت زمان زیادی از عمر آن گذشته باشد، متریال آن بافت و کیفیت اولیه خود را از دست میدهند. تسمه دینامهای فرسوده و قدیمی در زمان کار از خود صدای جیر جیر تولید میکنند. برای همین بهتر است به کیفیت این قطعه توجه شده و در صورت لزوم مورد تعویض قرار بگیرد. در رابطه با عمر تسمه دینام باید اشاره شود که عمر مفید این قطعه بین 4 الی 6 سال و 60 الی 80 هزار کیلومتر کارکرد است.
-
جنس نامرغوب تسمه
همیشه صدای جیر جیر به دلیل فرسودگی تسمه نیست و گاهی وقت ها بعد از تعویض تسمه دینام جدید هم این ایراد روی خودرو مشاهده میشود که به دلیل کیفیت پایین تسمه دینام میباشد . زمان خرید این قطعه حتما از نمونه های اورجینال موجود در بازار استفاده کنید.
نحوه رفع صدای جیر جیر تسمه دینام به چه صورت است؟
برای رفع صدای تسمه دینام چندین راه وجود دارد که افراد میتوانند از یکی از آنها استفاده نمایند. از جمله این راهها باید به سفت کردن تسمه، تعویض یا روغنکاری یاتاقانهای فولی و جنس تسمه دینام اشاره کرد که در ادامه به بررسی بیشتر هر یک از راهکارها میپردازیم.
-
رفع صدای جیر جیر تسمه دینام با سفت کردن تسمه
یکی از موثرترین راهها جهت حذف صدای جیر جیر از تسمه دینام، سفت کردن تسمه است. برای این کار باید دو عدد از پیچهای دینام را مقداری شل کرده تا دینام امکان حرکت چند سانتیمتری را داشته باشد. این پیچها سمت فولی قرار دارند و سبب قرار گرفتن آن در کنار موتور میشوند. پس از شل کردن پیچها باید دینام را مقداری عقب کشیده و فاصله را بیشتر کرد تا تسمه دینام سفتتر شود. پس از انجام این کار باید پیچها را سفت کنید تا دینام در جای خود ثابت شود. البته بیش از حد سفت کردن تسمه دینام هم کار خطرناکی بوده و میتواند سبب پاره شدن تسمه شود. برای همین به این موضوع نیز توجه داشته باشید.
-
رفع صدای جیرجیر با پودر بچه
همانطور که اشاره شد گاهی اوقات علت جیرجیر تسمه دینام ، نامرغوب بودن تسمه یا سر خوردن تسمه روی مجموعه فولی ها است که باید این مشکل با جایگزین کردن تسمه مرغوب و تمیزکاری فولی ها برطرف شود.
اما گاهی اوقات با اضافه کردن مقدار کمی پودر بچه به تسمه این صدا برطرف میشود . زیرا این کار باعث میشود چسبندگی تسمه به پولی ها بیشتر شود . اما ممکن است این رفع ایراد موقت باشد و دوباره صدای جیر جیر به گوش برسد که لازم است طبق توضیحات مشکل به صورت ریشه ای حل شود.
-
رفع صدای جیر جیر تسمه دینام با تعویض یا روغنکاری یاتاقانهای فولی
در صورتی که یاتاقانهای فولی خراب شده باشند، میتوان آنها را تعویض کرده تا مشکل صدای جیر جیر تسمه دینام برطرف شود. اما اگر این قطعات سالم بوده و تاب برنداشته باشند، میتوان آنها را روغنکاری کرد. البته این احتمال وجود دارد که پس از مدتی یاتاقانها دوباره خراب شوند. برای همین در صورتی که این اتفاق مجددا رخ دهد، باید نسبت به تعویض یاتاقانهای فولی دینام و موتور اقدام شود.
رفع صدای تسمه دینام با صابون
اگر به دنبال جستجوی سادهترین راه برای رفع صدای تسمه دینام باشید، با راهکارهایی نظیر استفاده از صابون، روغن موتور، روغن هیدرولیک و … مواجه میشوید. با کمی صابون یا روغن و یک پیچ گوشتی میتوانید به راحتی صدای جیر جیر تسمه دینام را رفع کنید. البته اگر مدت زمان زیادی از عمر تسمه دینام گذشته باشد، بهتر است این قطعه مورد تعویض قرار بگیرد. چرا که کیفیت پایین تسمه و یا عمر بالای آن میتواند دلیل خروج صدای جیر جیر از آن باشد.
عیبیابی تسمه دینام با دوره جامع گلپانیا

اگر دوست دارید با ساختار دینام و استارت خودرو به خوبی آشنا شوید و نحوه عیبیابی و تعمیر آنها را بیاموزید، میتوانید از دوره جامع دینام و استارت گلپانیا استفاده نمایید. این دوره شامل مباحث مختلفی بوده و کلیه مطالب را به شکل جامع و کاملی به افراد آموزش میدهد. از جمله مباحث دوره جامع دینام و استارت گلپانیا میتوان به آشنایی با اجزا و عملکرد دینام خودرو، مونتاژ و دمونتاژ انواع دینام و سرویسکاری دینام اشاره کرد. این دوره از نظر محتویات بسیار ارزشمند است و افراد را برای ورود به بازار کار در این حوزه به خوبی آماده مینماید.
جمع بندی
در این مطلب با دلایل صدای جیر جیر تسمه دینام و نحوه رفع این صدا آشنا شدیم. همانطور که اشاره کردیم برای رفع صدای جیر جیر تسمه دینام بهترین کار سفت کردن تسمه، روغنکاری تسمه دینام و یا تعویض و روغنکاری یاتاقانهای فولی است. همچنین میتوانید با موادی همچون صابون به رفع صدای جیر جیر تسمه دینام بپردازید. با این حال حتما کیفیت تسمه دینام را مدنظر قرار دهید و در صورت لزوم برای تعویض آن اقدام نمایید.
سوالات متداول
1.راههای اصلی رفع صدای جیر جیر تسمه دینام کداماند و هر کدام چه نکتهای دارد؟
– سفت کردن تسمه: بیش از حد سفت نکنید تا از پارهشدن تسمه جلوگیری شود.
– تعویض یا روغنکاری یاتاقانهای فولی
– روغنکاری تسمه دینام با روغن مخصوص: این روش همیشه نتیجه نمیدهد و احتمال عمر تسمه را کاهش میدهد.
2. چرا روغنکاری تسمه دینام ممکن است عمر تسمه را کاهش دهد؟
روغن میتواند گرد و غبار و آلودگی را به خود جذب کند و به تدریج باعث لغزندگی یا لغزش تسمه شود یا به چسبیدن آلودگیها به سطح تسمه منجر گردد. در نتیجه عمر تسمه کاهش مییابد و کارکرد نامناسب ادامه پیدا میکند.
3. چه زمانی باید به تعویض تسمه دینام و فولیها فکر کرد؟
اگر پس از سفتکردن یا روغنکاری، صدای جیر جیر تداوم داشت یا یاتاقانها یا فولیها تاب داشتند، یا نشانههای فرسودگی مانند ترک، پارگی یا فرسودگی شدید مشاهده شد، بهتر است تسمه و فولیها تعویض شوند.
4. آیا استفاده از صابون برای کاهش صدای تسمه دینام نتیجهبخش است؟
استفاده از صابون جامد به عنوان جایگزین روغن برای کاهش صدا ممکن است مؤثر باشد، اما تاثیر کوتاهمدت دارد و نمیتواند جایگزین تعمیرات بنیادی شود. اگر صدا پا برجا بود یا عمر تسمه بالا بود، تعویض تسمه و فولیها پیشنهاد میشود.