نحوه تست سالم بودن باتری ماشین

باتری مهمترین قطعه در خودرو است. این قطعه ذخیره کننده الکتریسیته مورد نیاز بخش‌های مختلف خودرو است و انرژی لازم جهت شروع حرکت خودرو را مهیا می‌کند. برای همین سالم بودن باتری اهمیت زیادی دارد. برای اطمینان از سلامت باتری ماشین راه‌های مختلفی وجود دارد. با استفاده از روش‌های موجود میتوان نسبت به سالم یا خراب بودن باتری ماشین اطمینان حاصل کرده و در صورت لزوم آن را تعویض یا تعمیر کرد. در این مطلب به نحوه تست سالم بودن باتری ماشین می‌پردازیم و با اهمیت این کار آشنا می‌شویم.

باتری ماشین و اهمیت تست آن

همانطور که در ابتدای متن اشاره کردیم، باتری مهمترین قطعه در خودرو است. اهمیت این قطعه به قدری زیاد است که هرگونه مشکل در آن سبب نقص در حرکت خودرو می‌شود. باتری ماشین از انواع باتری‌های قابل شارژ است و در ولتاژهای متفاوت بسته به نیاز خودرو موجود می‌باشد. این باتری‌ها از طول عمر مفیدی در حدود 4 سال برخوردار هستند. برخی از آنها هم خیلی زود دچار سولفاته شده و نیاز به تعویض پیدا می‌کنند.

حال از آنجایی که باتری ماشین قطعه مهمی محسوب می‌شود، تست و آزمایش آن اهمیت زیادی دارد. باتری در زمان روشن شدن موتور، جریان برق را فراهم می‌کند. حتی در زمانی که موتور ماشین خاموش است، باتری میتواند جریان برق برای بخش‌هایی از خودرو همچون ضبط صوت و دزدگیر خودرو را مهیا نماید. تمام این موارد هم به سطح نرمال شارژ باتری بستگی دارند. از این رو سالانه باید دو بار سطح شارژ باتری ماشین مورد بررسی قرار بگیرد و در صورت لزوم شارژ و یا تعویض شود. برای بررسی سطح شارژ باتری هم از وسیله‌ای به نام ولت سنج استفاده می‌شود.

مشخصات باتری سالم و استاندارد

برای اینکه به سالم بودن باتری ماشین پی ببرید، باید از وضعیت طبیعی آن مطلع شوید. بهترین کار این است که ولتاژ باتری را بررسی نمایید. زمانی که باتری ماشین کاملا شارژ باشد، ولتاژ آن در حالت روشن 13.7 تا 14.7 ولت و در زمان خاموش بودن 12.6 ولت است. با سنجش ولتاژ باتری، میتوان میزان شارژ باتری را مشخص کرد. باتری ماشین باید قابلیت شارژ و توان نگهداری شارژ را داشته باشد تا بتواند برق لازم جهت کارکرد درست موتور خودرو و سایر جریانات برقی ماشین را تامین نماید.

تاثیر تست به موقع باتری در افزایش طول عمر آن

باتری ماشین ممکن است به مرور زمان در اثر کارکرد زیاد، نگهداری نادرست و یا انقضای عمر مفید دچار خرابی و از کار افتادگی شود. در صورتی که این اتفاق برای باتری ماشین رخ دهد، خودرو دچار مشکلاتی نظیر استارت نخوردن و یا کم نور شدن چراغ‌ها می‌شود. حتی در این شرایط سیستم صوتی و دزدگیر خودرو از کار می‌افتد و مشکلاتی را برای راننده ایجاد می‌نماید. از این رو بهتر است در فواصل زمانی منظم به بررسی سلامت باتری ماشین بپردازید و به سالم بودن آن اهمیت دهید.

عواملی همچون ترک خوردگی، فرو رفتگی، برآمدگی، تغییر رنگ نشانگر باتری و کاهش سرعت استارت خوردن ماشین نشان از خرابی باتری ماشین دارند. اگر با چنین علائمی مواجه شدید، بهتر است به بررسی وضعیت باتری ماشین بپردازید و در صورت لزوم آن را شارژ و یا تعویض نمایید. در صورتی که باتری از کار بیفتد، عملکرد خودرو با مشکل مواجه شده و سایر قطعات در معرض آسیب قرار می‌گیرند. طبق تحقیقات موجود درصد بالایی از خرابی ماشین‌ها مربوط به اختلال در باتری خودرو است. به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند باتری ماشین را هر شش ماه یک بار تست کرده تا از سلامت آن مطمئن شوید.

 تست باتری ماشین به چه صورت است؟

حال که با اهمیت تست باتری ماشین آشنا شدیم، بهتر است به سراغ نحوه تست آن برویم. تست باتری ماشین از چند روش قابل انجام است که در این بخش به بررسی آنها می‌پردازیم.

1- تست باتری ماشین بدون ابزار خاص

افرادی که ابزار خاصی در اختیار ندارند، میتوانند از این روش جهت اطلاع از وضعیت باتری ماشین استفاده نمایند. برای این کار باید ماشین و سپس چراغ‌های نور بالا را روشن کرده و سیستم برق خودرو را آزمایش کرد.

• در صورتی که چراغ‌ها کم نور هستند، یعنی باتری در حال خالی شدن بوده و شارژ کمی دارد. البته این ایراد میتواند مربوط به دینام خودرو هم باشد.
• در صورتی که با افزایش دور موتور ماشین چراغ‌ها پرنورتر شوند، یعنی دینام مقداری جریان برق تولید می‌کند؛ اما جریان برق به اندازه کافی نبوده و باتری را به درستی شارژ نمی‌کند.
• اگر چراغ‌ها از روشنایی معمولی برخوردار باشند و با افزایش دور موتور تغییری در میزان نوردهی‌شان صورت نگیرد، یعنی سیستم شارژ به شکل عادی کار می‌کند.

پس به طور خلاصه اگر ماشین در ابتدا با دور بالا کار کرده و سپس به حالت عادی بازگردد و نور چراغ‌ها تغییری نکند، یعنی باتری ماشین سالم است. اما اگر چراغ‌ها کم نور شوند، یعنی باتری به درستی شارژ نشده و در حال خالی شدن است.

2- تست باتری ماشین با ولت سنج

برای بررسی ولتاژ باتری ماشین باید از دستگاه تستر یا همان ولت سنج استفاده شود. تستر ابزاری است که با وارد کردن باری حدود دو برابر ظرفیت اسمی باتری، نشان می‌دهد که باتری در چه وضعیتی قرار دارد. برای استفاده از این روش میتوان باتری را از ماشین خارج کرده و یا در همان داخل ماشین آن را چک کرد. البته خارج کردن باتری روش ایمن‌تری است.

برای تست باتری ماشین خارج از خودرو، باید گیره قرمز دستگاه تستر را به قطب مثبت باتری و گیره سیاه را به قطب منفی باتری متصل کرد. پس از آن باید دستگاه ولت سنج را روشن کرده و گزینه مناسب را انتخاب کرد. در صورتی که باتری وضعیت خوبی داشته باشد، باید عدد 12.6 یا نزدیک به آن را نشان دهد. در صورتی هم که بخواهید به تست باتری ماشین در داخل خودرو بپردازید، باید در ابتدا سوکت کوئل را جدا کنید تا در زمان استارت زدن ماشین روشن نشود. سپس مجددا گیره‌های دستگاه را به قطب‌های باتری وصل کنید و دستگاه را روشن نمایید. در این زمان از فردی بخواهید بخاری و چراغ‌های نور بالای خودرو را روشن کند. گزینه تست باتری را انتخاب کرده و از شخص کمکی بخواهید حدود 15 ثانیه سوئیچ ماشین را در وضعیت استارت نگه دارد. پس از گذشت این زمان نتیجه را بر روی دستگاه تستر مشاهده نمایید.

چگونه از خراب شدن باتری ماشین جلوگیری کنیم؟

عوامل زیادی در خراب شدن باتری خودرو دخیل هستند. دمای زیاد، اتصالات شل یا فرسوده، استفاده از لوازم جانبی‌های الکتریکی زیاد و غیره سبب کاهش عمر مفید باتری می‌شوند. برای افزایش طول عمر باتری ماشین میتوانید چند مورد را در نظر داشته باشید:

• نگهداری ماشین در جای گرم در فصول سرد
• شارژ باتری توسط افراد متخصص با آمپر درست
• خروج باتری در زمانی که شرایط استفاده از خودرو را برای طولانی مدت ندارید

جمع بندی

در صورتی که نسبت به سالم بودن باتری ماشین شک دارید، میتوانید از روش‌های اشاره شده در متن جهت تست آن استفاده نمایید. البته بهترین کار این است که خودرو را نزد یک باتری‌ساز یا مکانیک مجرب ببرید تا وضعیت باتری ماشین مورد بررسی قرار بگیرد. در صورتی که باتری سالم باشد، میتواند شارژ شده و مجددا مورد استفاده قرار بگیرد. در غیر این صورت نیاز به تعویض باتری است. برای تعویض باتری به سراغ باتری‌های باکیفیت و معتبر بروید تا بتوانید از حداکثر طول عمر مفید آن بهره‌مند شوید.