کویل یکی از قطعات و اجزای سیستم برقی خودرو است که وظیفه تامین برق جهت جرقه زدن و احتراق بنزین را بر عهده دارد. کویلها ولتاژ باتری خودرو که در حدود 12 ولت است را به ولتاژ بسیار بالا تبدیل میکنند. این ولتاژ جهت تولید جرقه الکتریکی برای اشتعال مخلوط سوخت و هوا لازم است. کویل خودرو در انواع مختلفی موجود است. هر یک از کویلها خصوصیات خاصی دارند و در خودروهای به خصوصی استفاده میشوند. در ادامه مطلب با انواع کویل خودرو آشنا شده و به وظایف آنها در خودرو اشاره خواهیم داشت.
کویل یا کوئل یکی از اجزای سیستم برق خودرو است. این قطعه که با عنوان کوئل جرقه نیز شناخته میشود، یک ترانس افزایش دهنده ولتاژ از منبع برق ضعیفتر نوع DC به ولتاژهای بالاتر است. کویل جریان با ولتاژ پایین را از باتری خودرو دریافت کرده و آن را به ولتاژهای بسیار بالا که جهت ایجاد جرقه الکتریکی در شمع خودرو نیاز است، تبدیل میکند. جرقه ایجاد شده به قدری قوی است که هوای میان دو قطب الکترود شمع خودرو را یونیزه کرده و دمای آن را به شدت افزایش میدهد. افزایش شدید دما و یونیزه شدن هوا، ایجاد جرقه ابتدایی برای شروع یک احتراق سالم و کامل را تضمین میکند.
طراحی کویل خودرو شامل دو سیم پیچ اولیه و ثانویه است. سیم پیچ اولیه ضخیمتر بوده و تعداد دور محدودی دارد. این سیم پیچ به باتری خودرو متصل میشود و ولتاژ را به کویل وارد میکند. سیم پیچ ثانویه نازکتر است و تعداد دورهای بیشتری دارد. این سیم پیچ ولتاژ را به سر شمعها جهت ایجاد جرقه ارسال و هدایت میکند.
کویل ماشین در گذر زمان با تغییرات و بهبودهای زیادی همراه بوده است. در خصوص انواع کویل از گذشته تا به امروز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در خودروهای دهه 1960 و 1970 میلادی، کویل به عنوان یک ترانس افزاینده ولتاژ بر روی بخشی از خودرو همچون پیشرانه یا گلگیر نصب میشد. این قطعه پس از دریافت ولتاژ تقریبی 6 یا 12 ولت باتری خودرو، آن را به ولتاژ خروجی نزدیک به 10 تا 15 هزار ولت افزایش داده و آن را به بخش تقسیم جرقه منتقل میکرد. این دسته از کویلها در خودروهای قدیمی همچون پیکان کاربراتوری مدل پایین دیده میشوند.
از دهه 1970 میلادی کویل تک بیرونی به عنوان بخش ادغام شده از مجموعه دلکو تغییر طراحی پیدا کرد. کویلهای جدید با افزایش توان جرقه به حدود 20 تا 30 هزار ولت همراه شدند تا احتمال عدم جرقه به حداقل برسد. این سیستم جرقه در خودروهای کلاسیک اروپایی، آمریکایی و ژاپنی دهه 1970 و 1980 رایج است.
جهت دستیابی به جرقه سالم در دور موتور بالا خودروهای انژکتوری دهه 1980 میلادی، به تعداد کویلها افزوده شد و کویلهای دوبل برای هر دو سیلندر توسعه یافتند. وظیفه هر یک از این کویلها تامین جرقه لازم برای یکی از دو سیلندر متناظر است. این طراحی کویل در سیستم جرقه خودروهایی همچون پراید انژکتوری و پژو 405 انژکتوری که از ECU برخوردار است، دیده میشود.
با پیشرفت تکنولوژی در صنعت خودروسازی، پیشرانههای قدرتمندی به بازار عرضه شدند. این پیشرانهها برای عملکرد صحیح، کاهش آلایندگی و ارائه بهترین عملکرد نیازمند جرقه بسیار تمیز بودند. برای همین سیستم کویل انحصاری یعنی یک کویل مجزا به ازای هر سیلندر به بازار عرضه گشت. برای مثال پیشرانه 4 سیلندر خودروی ال90 دارای چهار کویل مجزا است.
کویلهای با وایر شامل دو گروه هستند. دسته اول کویلهای معمولی به کار رفته در خودروهای کاربراتوری و خودروهای انژکتوری دارای سیستم دلکو میباشند. دسته دوم هم کویلهای دوبل موجود در بیشتر خودروهای انژکتوری هستند که جرقهزنی به طور همزمان و به صورت دوبهدو در سیلندرهای 1و4/2و3 صورت میگیرد. کویل دوبل در سیستم انژکتوری در دو نوع مورد استفاده قرار گرفته است:
یک نوع آن در سیستم سوخترسانی انژکتوری ساژم به کار رفته است که به صورت کویل دوبل یکپارچه میباشد. نوع دوم هم در سیستم سوخترسانی انژکتوری زیمنس به کار رفته است که به صورت کویل دوبل جدا از هم میباشد. کویلهای دوبل جدا از هم یا زیمنس نسبت به کویلهای دوبل یکپارچه مزایای زیادی از جمله خنککاری بهتر دارند.
کویلهای بدون وایر از دیگر انواع کویل خودرو محسوب میشوند و مزایای زیادی دارند. در خصوص مزایای کویل بدون وایر نسبت به کویل با وایر میتوان به حذف وایر، مقاومت بالا و کاهش افت ولتاژ اشاره کرد. همین مزایا باعث شده تا در خودروهای انژکتوری بیشتر از کویل بدون وایر استفاده شود.
کویلهای بدون وایر خود شامل دو نوع هستند. دسته اول کویلهای دوبل بدون وایر کتابی هستند که در خودروهایی مانند پژو 206 و زانتیا به چشم میخورند. دسته دوم هم کویلهای بدون وایر تکی هستند که به کویل قلمی یا مدادی نیز معروف میباشند. این کویلها در بیشتر خودروهای انژکتوری پیشرفته مانند خودروهای جدید بنز و پژو 407 به کار میروند.
با توجه به توضیحات اشاره شده به نقش مهم کویل در خودرو پی میبریم. در صورتی که کویل به طور کامل بسوزد، جرقه به سر شمعها ارسال نشده و موتور روشن نمیشود. در صورتی هم که نیمسوز شود، ولتاژ تولید شده یا خروجی کاهش پیدا کرده و جرقه ایجاد شده بسیار ضعیف میشود. همین امر سبب ناقصسوزی و مشکلات دیگر در موتور خودرو میشود. برای عیبیابی کویل میتوان از دستگاه دیاگ یا دستگاه مولتی متر استفاده کرد. در صورت اطمینان از سوختگی یا خرابی کویل خودرو، به سراغ خرید کویل مناسب برای خودرو بروید. در زمان خرید کویل به مواردی نظیر نوع سوخت خودرو و هماهنگی کویل با مدل و سال ساخت خودرو توجه نمایید.
در این مطلب با انواع کویل خودرو در سایت گلپانیا آشنا شدیم و به خصوصیات هر یک از آنها پی بردیم. کویل در حالت کلی به دو دسته با وایر و بدون وایر تقسیم میشود. همچنین این قطعات در انواع تک کویل، کویل دوبل و کویل انحصاری موجود هستند و هر یک در خودروهای خاصی به کار برده میشوند. بنابراین برای خرید کویل خودرو باید به نوع آن توجه کرده و آن را متناسب با مدل و نوع سوخت خودرو خریداری کرد. برای آشنایی بیشتر با سیستم های برقی خودرو میتوانید از دوره برق خودرو مجموعه گلپانیا استفاده نمایید.
گلپانیا اولین مرجع آموزش آنلاین تخصصی خودرو
با عضویت در خبرنامه ما از جدیترین دوره هاو تخفیف با خبر شوید
تمامی حقوق این سایت برای آکادمی گلپانیا محفوظ است
