ترمز ABS چیست و چگونه کار می‌کند؟                     

ABS به معنای ترمز ضد قفل است و از قفل شدن چرخ‌های خودرو در زمان ترمزگیری جلوگیری می‌کند. خودروهای مجهز به سیستم ترمز ABS خیلی راحت‌تر و سریع‌تر متوقف می‌شوند و از برخورد آنها با موانع و سایر خودروها تا حد زیادی جلوگیری می‌گردد. در ادامه مطلب با ترمز ABS بیشتر آشنا شده و به نحوه عملکرد و مزایای ترمز ABS اشاره خواهیم داشت.

آشنایی با سیستم ترمز ABS

ترمز ABS (anti-lock braking system) یک ترمز پیشرفته است که به راننده امکان کنترل راحت خودرو حتی در زمان ترمزگیری‌های شدید را می‌دهد. ABS به معنای ترمز ضد قفل است. به این معنی که در زمان ترمزگیری مانع از قفل شدن چرخ‌ها می‌شود. در خودروهای مجهز به سیستم ترمز ABS، خودرو در زمان ترمزگیری شدید و یا رانندگی در معابر لغزنده بهتر کنترل شده و از انحراف آن از مسیر اصلی و یا برخورد با سایر خودروها جلوگیری می‌شود. همین موضوع باعث شده تا اغلب خودروهای امروزی با این سیستم ترمز طراحی و تولید شوند. سیستم ترمز ای‌بی‌اس به ایمنی بیشتر راننده و سایر سرنشینان کمک کرده و احتمال وقوع تصادفات جاده‌ای را کاهش می‌دهد.

اجزای سیستم ترمز ABS

سیستم ترمز ABS شامل اجزای مختلفی است که هر یک از آنها از عملکرد خاصی در سیستم برخوردار هستند. از جمله:

• کنترل‌کننده

بخش کنترل‌کننده سیستم ترمز ABS، وظیفه بررسی و تنظیم عملکرد سوپاپ‌ها و پمپ‌ها را بر عهده دارد. این بخش از سیستم ABS عملکرد سیستم را از طریق کنترل اطلاعات حسگرها و پردازش آنها تنظیم می‌کند. همچنین وضعیت دیگر اجزای سیستم و فعالیت آنها در زمان فعال بودن سیستم را کنترل می‌کند. بخش کنترل‌کننده سیستم ترمز ای‌بی‌اس شامل دو قسمت کوچک‌تر به نام‌های واحد کنترل الکترونیکی و واحد کنترل هیدرولیکی است.

• سنسورهای سرعت

سیستم ترمز ABS اطلاعات لازم در خصوص شرایط چرخ‌ها و وضعیت ترمزها را از طریق سنسورهای سرعت دریافت می‌کند. حسگرهای سرعت دائما میزان دور چرخ‌ها و سرعت حرکت آنها را بررسی کرده و در مواقع کاهش سرعت اطلاعات لازم را به واحد پردازش سیستم ارسال می‌کنند. محل و تعداد حسگرهای سرعت در خودروها متفاوت است.

• سوپاپ‌ها یا الکترو موتور پمپ‌ها

از دیگر اجزای سیستم ترمز ABS باید به سوپاپ یا الکترو موتور پمپ اشاره کرد که این سوپاپ‌ها در درون لوله ترمز یا کانال‌های ترمز قرار دارند. سوپاپ‌ها یا الکترو موتور پمپ‌ها از اجزای واحد کنترل هیدرولیکی محسوب می‌شوند. این اجزا با قرار گرفتن در وضعیت مناسبی، فشار روغن را در زمان ترمزگیری شدید ثابت نگه داشته و سبب ترمزگیری به شکل صحیح و مطلوبی می‌شوند.

• پمپ یا شیر برقی

پمپ یا شیر برقی، فشار از دست رفته توسط سوپاپ‌ها را به سیستم باز می‌گرداند. این قطعات از اجزای واحد کنترل هیدرولیک محسوب می‌شوند و در حین فعالیت خود مقدار روغن خروجی را هم تنظیم می‌کنند.

• سیستم دینامیکی عقب

در زمان ترمزگیری‌های شدید، وزن خودرو به صورت ناخواسته به بخش جلوی خودرو سنگینی وارد می‌کند که همین امر سبب برهم خوردن تعادل وزنی شده و قدرت ترمزگیری چرخ‌های عقب را کاهش می‌دهد. در این شرایط احتمال انحراف خودرو و چپ کردن آن وجود دارد. در این زمان سیستم دینامیکی عقب با کمک سوپاپ‌های ورودی و خروجی ABS، فشار ترمزگیری چرخ‌های عقب را با چرخ‌های جلو متناسب کرده و مانع از وقوع حادثه می‌شود.

مزایای ترمز ضد قفل یا ABS

در زمان کارکرد ترمز ABS، ترمزها چندین بار در یک ثانیه اعمال شده و رها می‌شوند. برای همین این سیستم تضمین می‌کند که چرخ‌ها تحت ترمزهای شدید و ناگهانی قفل نمی‌شوند. در زمان ترمزگیری شدید، سرعت خودرو کاهش پیدا کرده و کشش موجود به راننده اجازه می‌دهد تا ورودی‌های فرمان را کنترل کند. همین امر به راننده کمک می‌کند تا خودروی خود را به خوبی هدایت کرده و از انحراف از مسیر و حتی برخورد با سایر خودروها و موانع جلوگیری نماید. پس مهمترین مزیتی که سیستم ترمز ABS دارد، امکان هدایت خودرو در ترمزگیری‌های شدید و توقف راحت‌تر و سریع‌تر خودرو است.

ترمز ABS چگونه کار می‌کند؟

در رابطه با نحوه عملکرد سیستم ترمز ABS باید بگوییم که درست قبل از لحظه قفل شدن چرخ‌ها، کاهش سرعت شدیدی در چرخ‌ها به وجود می‌آید. کنترلگر با بررسی اطلاعات دریافت شده از سنسورهای سرعت، سعی در شناسایی این تغییرات ناگهانی سرعت می‌کند. در شرایطی که سرعت چرخ‌ها به شکل شدیدی کاهش می‌یابد، کنترل‌کننده سیستم ABS وارد عمل شده و به وسیله سوپاپ‌ها فشار ناشی از نیروی روغن ترمز بر لنت ترمزها را در زمان خیلی کوتاهی کاهش می‌دهد. همین امر سبب جدا شدن لنت از دیسک و افزایش سرعت دوران چرخ‌ها می‌شود. سپس برای جلوگیری از افزایش بیش از حد سرعت خودرو، مجددا فشار ترمز را روانه لنت‌ها می‌کند. این عملیات خیلی سریع و در کسری از ثانیه انجام می‌شود. به این ترتیب از توقف یکباره خودرو یا قفل شدن چرخ‌های خودرو جلوگیری به عمل می‌آید.

چراغ هشدار ترمز ABS و دلایل روشن شدن آن

گزارش خرابی‌ و نقص سیستم ترمز ABS به واسطه یک چراغ مخصوص بر روی صفحه داشبورد صورت می‌گیرد. زمانی که در سیستم ABS مشکلی رخ دهد، چراغ ترمز ABS روشن شده و تا زمان برطرف کردن مشکل چراغ ترمز ABS روشن می‌ماند. برای همین با روشن شدن چراغ باید به بررسی مشکل پرداخته و آن را سریعا برطرف کرد. در خصوص دلایل روشن شدن چراغ هشدار ABS میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• خرابی سنسورها یا واحد کنترل: با خرابی حسگرها یا واحد کنترل ABS که از اجزای اصلی این سیستم هستند، چراغ هشدار ترمز ABS روشن می‌شود.
• مشکلات الکتریکی: هرگونه قطعی در اتصالات الکتریکی سیستم و مدارهای آن میتواند سبب روشن شدن چراغ هشدار ABS شود.
• خرابی پمپ‌ها و سوپاپ‌ها: خراب شدن قطعاتی همچون پمپ‌ها و سوپاپ‌ها و یا آلودگی بیش از حد آنها نیز منجر به روشن شدن چراغ ABS می‌شود.

جمع بندی

در این مطلب در رابطه با ترمز ABS صحبت کردیم و با نحوه عملکرد آن آشنا شدیم. سیستم ترمز ABS یک سیستم ترمز ضد قفل است که از قفل شدن چرخ‌ها در زمان ترمزگیری جلوگیری کرده و ایمنی راننده و سرنشینان را فراهم می‌کند. در بسیاری از خودروهای امروزی ترمز ABS با سایر سیستم‌های ایمنی همچون کنترل کشش و کنترل الکترونیکی پایدار کار می‌کند تا تجربه رانندگی بهبود بخشیده شود. در صورت نیاز به مشاوره دوره های گلپانیا با شماره های کارشناسان مجموعه تماس حاصل فرمایید.